ویته، کنت سرگی یولیویچ (۱۸۴۹ـ۱۹۱۵)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ویتِه، کُنْت سِرْگِی یولیِویچ (۱۸۴۹ـ۱۹۱۵)(Witte, Sergei Yulevich, Count)

سیاستمدار و نخست‌وزیر روسیه (۱۹۰۳ـ ۱۹۰۶). در سِمت وزیر ترابری (۱۸۹۲) و دارایی (۱۸۹۲ـ۱۹۰۳) شبکۀ راه‌آهن روسیه را، ازجمله با کشیدن راه‌آهن ماورای سیبری (۱۸۹۱ـ۱۹۰۵)، توسعه داد و در تبدیل روسیه به قدرتی بزرگ نقشی مؤثر داشت. در ۱۹۰۵ پیمان پورتسموت[۱] را منعقد کرد، که به جنگ روس و ژاپن[۲] پایان داد، و با اعطای اصلاحاتی محدود کوشید که ناآرامی‌های داخلی را فرونشاند. ازجملۀ این اصلاحات تدوین قانون اساسی و تشکیل مجلس نمایندگان یا دوما[۳] بود. سیاست‌های صنعتی و بازرگانی ویته عبارت بودند از گرفتن وام‌های سنگین از کشورهای بیگانه، به‌ویژه فرانسه و برقراری تعرفه‌هایی در حمایت از صنایع داخلی و به‌سود کالاهای روسی. ویته محافظه‌کاری میانه‌رو بود که اصلاحاتش بدگمانی لیبرال‌ها و نیز جناح راست افراطی را برانگیخت. تزار نیکلای دوم[۴] به تحریک نیروهای ارتجاعی در ارتش روسیه، که ویته را مسئول شکست از ژاپن در منچوری می‌دانستند، در ۱۹۰۶ وی را به‌رغم قابلیت‌ها و دستاوردهای بسیار برکنار کرد. با وجود این، ویته همچنان در صحنۀ سیاست روسیه حضور داشت و عضو مستقل شورای دولتی[۵] بود.

 


  1. Portsmouth
  2. Russo-Japanese War
  3. Duma
  4. Tsar Nicholas II
  5. State Council