ویلسون، جان توزو (۱۹۰۸ـ۱۹۹۳)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ویلْسون، جان توزو (۱۹۰۸ـ۱۹۹۳)(Wilson, John Tuzo)

ويلْسون، جان توزو

زمین‌شناس و زمین فیزیک‌دان کانادایی. درکی عمومی از مفهوم زمین‌ساخت صفحه‌ای[۱] عرضه و آن را تثبیت کرد. در اوتاوا[۲] زاده شد و در دانشگاه تورنتو[۳] در رشته‌های زمین‌شناسی و فیزیک درس خواند و از دانشگاه پرینستون[۴] دانشنامۀ دکترا گرفت. علاقۀ اصلی او مطالعۀ حرکت قاره‌ها بر روی سطح زمین بود؛ مسئله‌ای که به‌خوبی درک نشده بود و با مفهوم رانۀ قاره‌ای[۵] شناخته می‌شد و مورد پذیرش همه‌ نبود. ویلسون ۲۸ سال استاد ژئوفیزیک دانشگاه تورنتو بود. در ۱۹۷۴، بازنشسته شد، درحالی که هنوز علاقه‌مند به مفهوم زمین‌ساخت صفحه‌ای بود. در آن زمان، این مفهوم در جهان توسعه یافته بود. سپس، مدیر مرکز علوم اونتاریو[۶] و بعدها معاون دانشگاه یورک[۷] در تورنتو شد و بالاخره در ۱۹۸۷، بازنشسته شد. در ۱۹۵۷، رئیس اتحادیۀ بین‌المللی زمین‌پیمایی (ژئودزی)[۸] و ژئو فیزیک‌دانان شد که بالاترین مقام اجرایی در این حوزه است. ویلسون بیشترین توان خود را صرف تحصیل کرد. او اولین نمایشگاه‌های گنجینۀ تعاملی را بنیاد نهاد و توانست مطالب پیچیده‌ای، مانند حرکت قاره‌ها، گسترش بستر اقیانوس‌ها، و چگونگی تشکیل جزایر زنجیره‌ای، را با مدل‌های بسیار ساده نمایش دهد. به مطالعات میدانی بسیار علاقه داشت و به دورترین نقاط شمالی کانادا مسافرت کرد. همچنین، برای نخستین‌بار توانست ماونت هیگ[۹]، در ایالت مونتانای امریکا، را فتح کند (۱۹۳۵). رشته کوه ویلسون[۱۰]، در قطب جنوب، به افتخار او نام‌گذاری شده است.

 


  1. plate tectonics
  2. Ottawa
  3. University of Toronto
  4. Princeton University
  5. continental drift
  6. Ontario Science Centre
  7. York
  8. Geodesy
  9. Mount Hague
  10. Wilson Range