ده نامه (ادبیات): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «ده‌نامه از انواع منظومه<nowiki/>های غنایی فارسی. در ده‌نامه‌ها احوال و عوالم عاشق و معشوق، از طریق نامه‌هایی که به یکدیگر نوشته‌اند شرح داده شده و معمولاً از تعداد نامه‌ها (10 نامه) نیمی از زبان عاشق و نیم دیگر از...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
ده‌نامه | ده‌نامه | ||
از انواع [[منظومه (ادبیات)|منظومه]]<nowiki/>های [[شعر غنایی|غنایی]] فارسی. در ده‌نامه‌ها احوال و عوالم عاشق و معشوق، از طریق نامه‌هایی که به یکدیگر نوشته‌اند شرح داده شده و معمولاً از تعداد نامه‌ها (10 نامه) نیمی از زبان عاشق و نیم دیگر از زبان معشوق نگاشته شده است. رد ده‌نامه‌ها را نخستین بار در منظومۀ عاشقانۀ [[ویس و رامین]] اثر [[فخرالدین اسعد گرگانی ( ـ پس از ۴۴۶ق)|فخرالدين اسعد گرگانی]] می‌توان جست و پس از فخرالدین اسعد، بیش‌تر شاعرانی که دست به سرودن منظومه‌های غنایی زده‌اند از او تقليد کرده‌اند. از قرن هشتم هجری به بعد، برخی از شاعران ده‌نامه‌هایی به صورت مستقل سرودند و اغلب عنوان‌هایی جداگانه برای آنها انتخاب کردند. این ده‌نامه‌ها عموماً در قالب [[مثنوی|مثنوی]]<nowiki/>اند و اغلب [[غزل (ادبیات)|غزل]]<nowiki/>هایی از زبان عاشق و معشوق در آنها گنجانده شده است. | از انواع [[منظومه (ادبیات)|منظومه]]<nowiki/>های [[شعر غنایی|غنایی]] فارسی. در ده‌نامه‌ها احوال و عوالم عاشق و معشوق، از طریق نامه‌هایی که به یکدیگر نوشته‌اند شرح داده شده و معمولاً از تعداد نامه‌ها (10 نامه) نیمی از زبان عاشق و نیم دیگر از زبان معشوق نگاشته شده است. رد ده‌نامه‌ها را نخستین بار در منظومۀ عاشقانۀ [[ویس و رامین]] اثر [[فخرالدین اسعد گرگانی ( ـ پس از ۴۴۶ق)|فخرالدين اسعد گرگانی]] می‌توان جست و پس از فخرالدین اسعد، بیش‌تر شاعرانی که دست به سرودن منظومه‌های غنایی زده‌اند از او تقليد کرده‌اند. از قرن هشتم هجری به بعد، برخی از شاعران ده‌نامه‌هایی به صورت مستقل سرودند و اغلب عنوان‌هایی جداگانه برای آنها انتخاب کردند. این ده‌نامه‌ها عموماً در قالب [[مثنوی|مثنوی]]<nowiki/>اند و اغلب [[غزل (ادبیات)|غزل]]<nowiki/>هایی از زبان عاشق و معشوق در آنها گنجانده شده است. | ||
از جمله ده‌نامه‌های مستقل، منطق العشاق (704ق) اثر [[اوحدی مراغه ای|اوحدی مراغه‌ای]]، دو منظومۀ روح العاشقين و منطق العشاق اثر [[امیرخسرو دهلوی]]، ده‌نامۀ [[ابن عماد خراسانی، محمد بن عماد ( ـ۸۰۰ق)|ابن عماد خراسانی]] و ده‌نامۀ موسوم به عشرت نامه اثر [[عیشی شیرازی]] ( اوایل قرن دهم ) را می‌توان نام برد. | از جمله ده‌نامه‌های مستقل، منطق العشاق (704ق) اثر [[اوحدی مراغه ای|اوحدی مراغه‌ای]]، دو منظومۀ روح العاشقين و منطق العشاق اثر [[امیرخسرو دهلوی]]، ده‌نامۀ [[ابن عماد خراسانی، محمد بن عماد ( ـ۸۰۰ق)|ابن عماد خراسانی]] و ده‌نامۀ موسوم به عشرت نامه اثر [[عیشی شیرازی]] ( اوایل قرن دهم ) را می‌توان نام برد. | ||
هرچند بیش‌تر ده‌نامه‌های مستقلی که سروده شده مضمون عاشقانه دارند، اما بعضی از شاعران شکل ده‌نامه را یا برای بیان مضمون‌های عرفانی انتخاب کرده‌اند، از جمله [[فخرالدین عراقی]] ده‌نامه‌ای به نام عشاق‌نامه سروده و در آن به طرح مباحث عرفانی پرداخته است. [[عماد فقیه، علی (کرمان ح ۶۹۰ـ۷۷۳ق)|عماد فقيه]] نیز ده‌نامه‌ای در زمینۀ عرفان و تصوف دارد. | |||
---- | ---- | ||