آشتیانی، میرزا محمدحسن (آشتیان ۱۲۴۸ـ تهران ۱۳۱۹ق): تفاوت میان نسخه‌ها

}}فقیه و روحانی ایرانی‌. از علمای معروف شیعه در زمان [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]] و [[مظفر الدین شاه قاجار|مظفرالدین شاه]] بود. سه ساله بود که پدرش (میرزا جعفر) از دنیا رفت. در ۱۳سالگی‌ (حدود 1261ق) برای‌ تحصیل‌ علوم‌ دینی‌ عازم‌ بروجرد شد. 4 سال نزد ملا اسدالله بروجردی، ادبیات و فقه و اصول را فرا گرفت. سپس به تدریس آن‌ها پرداخت. در 1265ق برای انجام تحصیلات تکمیلی راهی نجف اشرف شد. در نجف‌، به زمرۀ شاگردان‌ شیخ‌ مرتضی‌ انصاری‌ پیوست و یک‌ سال‌ پس‌ از وفات‌ شیخ‌ (۱۲۸۱ق)، و در شرایطی که به درجۀ اجتهاد رسیده بود، به‌ تهران‌ آمد و مرجع احکام شرعی این شهر و نیز اولین‌ ناشر آثار استادش‌ گردید. با سکنی گزیدن در تهران، توانست به ترویج افکار استادش، به خصوص در فن اصول بپردازد و طالبان علم را از گوشه و کنار به سوی خود رهنمون کند.

او در 71 سالگی فوت کرد. ابتدا پیکرش را در جوار بارگاه حضرت عبدالعظیم حسنی به امانت سپردند تا به نجف اشرف انتقال دهند و پس از 8 ماه، به عتبات بردند و در نجف کنار قبر حاج شیخ‌ جعفر شوشتری‌ دفن کردند. از آثار اوست:‌ ''بَحرُ الْفَوائد فی‌ شرحِ‌ الفرائد''؛ که از بهترین حواشی بر رسائل شیخ‌ انصاری است؛ ''مباحث‌ الفاظ''‌؛ کتاب‌ ''الخِلَل فی‌الفقه''؛ کتاب ''القضاء''؛ کتاب ''الوَقْف و اِحیاء الْمَوات''؛ ''اِزاحۀ‌الشکوک عن حکم‌اللباس‌المَشکوک''.<br /> &nbsp;