بازار تبریز: تفاوت میان نسخه‌ها

}}

بازار تبریز

بزرگ‌ترین بازار ایران، در محدودۀ مهران‌رود و خیابان‌های دارایی، شهدا و فردوسی. بازاری بسیار قدیمی است که در دورۀ [[ایلخانان]] مغول انسجام و در دوره‌های صفویان و قاجار گسترش یافته است. طی قرن‌های متمادی از مراکز مهم داد و ستد در شمال ایران بوده و وسعت، سبک معماری، طرح مغازه‌ها، کثرت تیمچه‌ها و خان‌ها، وجود انواع مشاغل، و مسجد و مدرسۀ بسیار، آن را در میان بازارهای ایران شاخص کرده است. در نوشته‌های بیشتر سیاحان اروپایی توصیف شده و به نوشته شاردن سیاح معروف فرانسوی، که در دورۀ صفوی مدتی در ایران به‌سر می‌برد، ۱۵هزار مغازه داشت. بازار تبریز ۱ کیلومتر مربع مساحت دارد و از دو راسته اصلی و سرپوشیدۀ شمالی جنوبی و شرقی غربی تشکیل شده که به‌وسیلۀ راسته‌های فرعی که در فاصله‌های آن‌ها کاروان‌سراها و تیمچه‌ها، که اغلب سه طبقه‌اند، قرار گرفته‌اند، به یکدیگر متصل شده‌اند. مهم‌ترین ورودی بازار در انتهای خیابان فردوسی است. در بازار تبریز ۲۹ مسجد ازجمله، مسجدهای حسن پادشاه، مسجد صادقیه در بازار صادقیه با ۳۰ گنبد ضربی و ۳۰ ستون سنگی، مسجد قزللی یا خزینه، و مقبرۀ شاه؛ با نُه مدرسه ازجمله نصریه و طالبیه، و ۷۷ بازار، بازارچه، تیمچه و سرا وجود دارد. بناهای قدیمی بازار بر‌اثر جنگ‌ها و زلزله‌ها از بین رفته‌اند و مهران‌رود، و خیابان‌های دارایی و شاهپور (ارتش شمالی کنونی) قسمت‌های آن را از هم جدا کرده‌اند. قیصریۀ‌ بازار در دورۀ اوزون حسن آق‌قویونلو ساخته شده و در دورۀ زندیان بازارچه‌هایی پشت دروازه‌های شهر ساخته شده که با بازار مرکزی ارتباط داشتند و از آن میان، بازارچه‌های رنگی، درب باغمیشه، سرخاب، شتربان، درب استانبول و درب گجیل هنوز باقی‌اند.