خفر، شهرستان: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{الگو: جعبه اطلاعات شهر ایران|نام فارسی=|نام لاتین=Khafr|نام قدیمی=|نام دیگر=|استان=فارس|شهرستان=|بخش=بخشهای مرکزی و راهگان|موقعیت=نواحی مرکزی استان فارس|جمعیت=42,263نفر (1395ش)|نوع اقلیم=معتدل و خشک|ارتفاع از سطح دریا=۱,۳۵۰متر (مرکز شهرستان)|تولیدات و صنایع مهم=گندم، جو، برنج، بادام، انار، گردو، توت، سیب، زردآلو، مرکّبات و خرما|برخی بناهای مهم=آرامگاه جاماسب حکیم؛ بقعۀ شیخ خلیفه؛ بقعۀ امامزاده سید نورمحمد؛ تل گورستان برایجان|شهر ها و آبادی های مهم=شهرهای بابانار و خاوران}} | |||
خفر، شهرستان (County) Khafr | خفر، شهرستان (County) Khafr | ||
واقع در نواحی مرکزی [[فارس، استان|استان فارس]]، به مرکزیت شهر [[باب انار|بابانار]]. این شهرستان بنابر مصوبۀ هیأت دولت در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۹۸ش با انتزاع بخش خفر از [[جهرم، شهرستان|شهرستان جهرم]] و با تغییراتی در دهستانهای آن ایجاد شده است. نام خفر به معنای محکم و استوار، در منابع به صورتهای خَبْر و خفر و همچنین در یکی از لوحهای گلی [[تخت جمشید]] به شکل کبرپیش آمده است. در دورۀ [[ساسانیان]] یکی از رستاقهای کوره اردشیر خُرَّه بود. در منابع سدههای ابتدایی اسلامی تا سدههای 12 و 13ق آن را آبادی، رستاق، ناحیه، شهرک و شهر، گاه تابع شیراز و گاه پررونق ذکر کردهاند. در سدۀ 13ق بلوکی با آبادیهای متعدد در ولایت فارس بود. خفر در تقسیمات کشوری دورۀ [[رضاشاه پهلوی (آلاشت ۱۲۵۷ـ ژوهانسبورگ ۱۳۲۳ش)|رضاشاه]] تا سال ۱۳۲۳ش، دهستانی (به مرکزیت آبادی خفر) در [[شیراز، شهرستان|شهرستان شیراز]] از استان هفتم (فارس) بود. در همان سال با جدا شدن بخش جهرم از [[فسا، شهرستان|فسا]]، بخش خفر در شهرستان جهرم تشکیل شد. در ۱۳۶۶ش پنج دهستان در ترکیب بخش قرار گرفتند. در نهایت این بخش در نیمۀ دوم سال 1398ش از جهرم جدا شد و به شهرستان ارتقاء یافت. شهرستان خفر متشکل است از 2 بخش، 6 دهستان (با حدود 60 روستا) و 2 شهر: بخش مرکزی (مشتمل بر دهستانهای گلبرنجی، علیآباد، سفیدار و خفر، به مرکزیت شهر بابانار)، و بخش راهگان<ref>Rahgan</ref> (مشتمل بر دهستانهای راهگان و راهگان شمالی، به مرکزیت شهر [[خاوران، شهر|خاوران]]). از آنجا که این شهرستان پس از سرشماری سراسری سال 1395ش ایجاد شده، اطلاع دقیقی از جمعیت آن نیست؛ اما مطابق با جمعیت بخش خفر در سرشماری همان سال، جمعیت این شهرستان 42,263نفر بوده است. طبق اطلاعات مرکز آمار ایران، حدود 27درصد این مقدار شهرنشین و حدود 73درصد روستانشینند. شهرستان خفر در شمال با شهرستانهای کوار و سروستان، در شرق با [[فسا، شهرستان|شهرستان فسا]]، در جنوب با شهرستان جهرم، و در غرب با [[فیروزآباد، شهرستان|شهرستان فیروزآباد]] محدود شده است. | واقع در نواحی مرکزی [[فارس، استان|استان فارس]]، به مرکزیت شهر [[باب انار|بابانار]]. این شهرستان بنابر مصوبۀ هیأت دولت در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۹۸ش با انتزاع بخش خفر از [[جهرم، شهرستان|شهرستان جهرم]] و با تغییراتی در دهستانهای آن ایجاد شده است. نام خفر به معنای محکم و استوار، در منابع به صورتهای خَبْر و خفر و همچنین در یکی از لوحهای گلی [[تخت جمشید]] به شکل کبرپیش آمده است. در دورۀ [[ساسانیان]] یکی از رستاقهای کوره اردشیر خُرَّه بود. در منابع سدههای ابتدایی اسلامی تا سدههای 12 و 13ق آن را آبادی، رستاق، ناحیه، شهرک و شهر، گاه تابع شیراز و گاه پررونق ذکر کردهاند. در سدۀ 13ق بلوکی با آبادیهای متعدد در ولایت فارس بود. خفر در تقسیمات کشوری دورۀ [[رضاشاه پهلوی (آلاشت ۱۲۵۷ـ ژوهانسبورگ ۱۳۲۳ش)|رضاشاه]] تا سال ۱۳۲۳ش، دهستانی (به مرکزیت آبادی خفر) در [[شیراز، شهرستان|شهرستان شیراز]] از استان هفتم (فارس) بود. در همان سال با جدا شدن بخش جهرم از [[فسا، شهرستان|فسا]]، بخش خفر در شهرستان جهرم تشکیل شد. در ۱۳۶۶ش پنج دهستان در ترکیب بخش قرار گرفتند. در نهایت این بخش در نیمۀ دوم سال 1398ش از جهرم جدا شد و به شهرستان ارتقاء یافت. شهرستان خفر متشکل است از 2 بخش، 6 دهستان (با حدود 60 روستا) و 2 شهر: بخش مرکزی (مشتمل بر دهستانهای گلبرنجی، علیآباد، سفیدار و خفر، به مرکزیت شهر بابانار)، و بخش راهگان<ref>Rahgan</ref> (مشتمل بر دهستانهای راهگان و راهگان شمالی، به مرکزیت شهر [[خاوران، شهر|خاوران]]). از آنجا که این شهرستان پس از سرشماری سراسری سال 1395ش ایجاد شده، اطلاع دقیقی از جمعیت آن نیست؛ اما مطابق با جمعیت بخش خفر در سرشماری همان سال، جمعیت این شهرستان 42,263نفر بوده است. طبق اطلاعات مرکز آمار ایران، حدود 27درصد این مقدار شهرنشین و حدود 73درصد روستانشینند. شهرستان خفر در شمال با شهرستانهای کوار و سروستان، در شرق با [[فسا، شهرستان|شهرستان فسا]]، در جنوب با شهرستان جهرم، و در غرب با [[فیروزآباد، شهرستان|شهرستان فیروزآباد]] محدود شده است. | ||
شهرستان خفر با حدود 1,800کیلومترمربع مساحت و ۱,۳۵۰متر ارتفاع از سطح | شهرستان خفر با حدود 1,800کیلومترمربع مساحت و ۱,۳۵۰متر ارتفاع از سطح دریا (در مرکز شهرستان)، دارای اقلیم معتدل و خشک است. بیشتر آبادیهای آن در دشت بنا شدهاند. در این شهرستان بخشهایی از رشته کوه [[زاگرس، کوهستان|زاگرس]] جنوبی که عمدتآ در جهت شمال غربی - جنوب شرقی امتداد دارند دیده میشود. غار تادوان<ref>Tadavan</ref> واقع در ۱۲۰کیلومتری جنوب شرقی شیراز و حدود سه کیلومتری شمال غربی روستای تادوان (در دهستان راهگان شمالی) و دشت ستولون (در حدود سه کیلومتری جنوب غربی تادوان) از دشتهای مهم میانکوهی شهرستان خفر است. رودخانۀ دائمی [[قره آغاج، رودخانه|قره آغاج]] (از سرشاخههای اصلی [[مند، رودخانه|رود مند]]) با جریان در خفر زمینهای کشاورزی این شهرستان را آبیاری میکند. شغل اصلی مردم این شهرستان کشاورزی و دامداری و مهمترین محصولات زراعی و باغی آنها گندم، جو، برنج، بادام، انار، گردو، توت، سیب، زردآلو، مرکّبات و خرما است. مردم خفر فارسزبان و شیعۀ دوازدهامامی هستند. در میان روستانشینان خفر قالیبافی رواج دارد. | ||
برخی از بناهای تاریخی این شهرستان: آرامگاه جاماسب حکیم، کنار روستای گاره، در حدود 9کیلومتری جنوب غربی شهر باب انار (از دورههای پیش از اسلام)؛ بقعۀ شیخ خلیفه در شهر بابانار (مربوط به سدهٔ ۷ق)؛ بقعۀ امامزاده سید نورمحمد در روستای کراده<ref>Keradeh</ref>، دهستان علیآباد بخش مرکزی؛ و تل گورستان برایجان<ref>Berayjan</ref>، در روستای برایجان، دهستان علیآباد، بخش مرکزی (مربوط به دورانهای تاریخی پس از اسلام). | برخی از بناهای تاریخی این شهرستان: آرامگاه جاماسب حکیم، کنار روستای گاره، در حدود 9کیلومتری جنوب غربی شهر باب انار (از دورههای پیش از اسلام)؛ بقعۀ شیخ خلیفه در شهر بابانار (مربوط به سدهٔ ۷ق)؛ بقعۀ امامزاده سید نورمحمد در روستای کراده<ref>Keradeh</ref>، دهستان علیآباد بخش مرکزی؛ و تل گورستان برایجان<ref>Berayjan</ref>، در روستای برایجان، دهستان علیآباد، بخش مرکزی (مربوط به دورانهای تاریخی پس از اسلام). |