آذربایجان، جمهوری: تفاوت میان نسخه‌ها

آذربایجان، جمهوری (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۱۹

۱۴۰ بایت اضافه‌شده ، ۲ ماه پیش

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Mohammadi2

سرویراستار، ویراستار

۳۷٬۶۲۰

ویرایش

@@ خط ۳: / خط ۳: @@
 آذربایْجان، جمهوری   (Azerbaijan, the Republic of)
-<br /> [[File:10064600.jpg|thumb|آذربایْجان، جمهوری]]'''موقعیت.''' جمهوری آذربایجان در غرب [[آسیا، قاره|آسیا]] قرار دارد. از شمال به جمهوری [[گرجستان]] و [[روسیه]]، از شرق به [[خزر، دریای|دریای خزر]]، از جنوب به [[ایران]]، و از غرب به کشور [[ارمنستان]] محدود است. بخش برون‌بومی این کشور ([[نخجوان]]) با ۵,۵۰۰ کیلومتر مربع مساحت، میان ایران و ارمنستان و [[ترکیه]] قرار دارد. مساحت جمهوری آذربایجان ۸۶,۶۰۰ کیلومتر مربع و پایتخت آن بندرشهر [[باکو]] است.
+<br /> [[File:10064600.jpg|thumb|آذربایْجان، جمهوری]]'''موقعیت.''' جمهوری آذربایجان در غرب [[آسیا، قاره|آسیا]]<ref>Asia</ref> قرار دارد. از شمال به جمهوری [[گرجستان]]<ref>Georgia</ref> و [[روسیه]]<ref>Russia</ref>، از شرق به [[خزر، دریای|دریای خزر]]، از جنوب به [[ایران]]، و از غرب به کشور [[ارمنستان]]<ref>Armenia</ref> محدود است. بخش برون‌بومی این کشور ([[نخجوان]]<ref>Nakhchivan</ref>) با ۵,۵۰۰ کیلومتر مربع مساحت، میان ایران و ارمنستان و [[ترکیه]]<ref>Turkey</ref> قرار دارد. مساحت جمهوری آذربایجان ۸۶,۶۰۰ کیلومتر مربع و پایتخت آن بندرشهر [[باکو]]<ref>Baku</ref> است.
-'''سیمای طبیعی.''' کشور آذربایجان کوهستانی است و نیمۀ ‌شمالی و غربی آن را کوه‌های بلند [[قفقاز، منطقه|قفقاز]]، که تا شهر باکو امتداد دارد، به زیر پوشش برده و بلندترین نقطۀ کشور، کوه بازاردوز با ارتفاع ۴,۴۶۶ متر، در همین ناحیه واقع است. جلگۀ پهناور کورا و نیز [[دشت مغان]] که از شمال غربی تا جنوب شرقی گسترده است، عمده نواحی مرکزی و شرقی این کشور را تشکیل داده است. رودخانۀ [[کورا، رود|کورا]] دشت مزبور را مشروب می‌کند و پس از آمیختن با رود مرزی [[ارس، رودخانه|ارس]] به دریای خزر می‌ریزد. آب‌وهوای آذربایجان در دشت‌های مرکزی و نواحی پست شرقی خشک و نیمه‌گرمسیری است. اقلیم آن در زمستان نسبتاً معتدل و در تابستان گرم و گاه مرطوب است و نواحی کوهستانی آن زمستان‌های سرد و پربرف و یخبندان دارد. نواحی کوهستانی از جنگل‌های نسبتاً انبوه پوشیده شده و جلگه‌های مرکزی و بخش‌های پست شرقی را علفزارهای استپ‌گونه دربر گرفته است.
+'''سیمای طبیعی.''' کشور آذربایجان کوهستانی است و نیمۀ ‌شمالی و غربی آن را کوه‌های بلند [[قفقاز، منطقه|قفقاز]]<ref>Caucasus</ref>، که تا شهر باکو امتداد دارد، به زیر پوشش برده و بلندترین نقطۀ کشور، کوه بازاردوز با ارتفاع ۴,۴۶۶ متر، در همین ناحیه واقع است. جلگۀ پهناور کورا و نیز [[دشت مغان]] که از شمال غربی تا جنوب شرقی گسترده است، عمده نواحی مرکزی و شرقی این کشور را تشکیل داده است. رودخانۀ [[کورا، رود|کورا]] دشت مزبور را مشروب می‌کند و پس از آمیختن با رود مرزی [[ارس، رودخانه|ارس]] به دریای خزر می‌ریزد. آب‌وهوای آذربایجان در دشت‌های مرکزی و نواحی پست شرقی خشک و نیمه‌گرمسیری است. اقلیم آن در زمستان نسبتاً معتدل و در تابستان گرم و گاه مرطوب است و نواحی کوهستانی آن زمستان‌های سرد و پربرف و یخبندان دارد. نواحی کوهستانی از جنگل‌های نسبتاً انبوه پوشیده شده و جلگه‌های مرکزی و بخش‌های پست شرقی را علفزارهای استپ‌گونه دربر گرفته است.
 '''اقتصاد.''' آذربایجان سرزمینی [[کشاورزی]] و تا حدودی صنعتی است. تولید [[نفت]] و [[گاز]] و فرآورده‌های غذایی در اقتصاد این کشور جایگاه ویژه‌ای دارد. آذربایجان از نظر تولید و پالایش نفت از قدیمی‌ترین نواحی جهان است تا جایی که تولید نفت این کشور در ۱۹۰۱م به ۱۱,۴میلیون تن می‌رسید. این وضعیت دیری نپایید و این کشور جایگاه خود را از لحاظ تولید نفت از دست داد. اکتشاف نفت در دریای خزر در دهۀ ۱۹۹۰م بار دیگر اذهان جویندگان طلای سیاه را متوجه این سرزمین کرد و دگرگونی وضعیت اقتصادی این کشور نوپا را موجب شد و پای قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای را به این سرزمین باز کرد. از آن پس مسئلۀ نفت و انتقال آن به بازارهای مصرف غرب در رأس امور آذربایجان قرار گرفت و لوله‌کشی و انتقال نفت و گاز از طریق خاک ترکیه در برنامۀ کمپانی‌های نفتی منظور شد و احداث خط لولۀ باکو‌ـ‌جیحان در ۱۹۹۹م آغاز گردید. افزون بر نفت، آذربایجان از نظر منابع دیگری چون [[آهن]]، [[مس (شیمی)|مس]]، [[آلومینیوم]]، [[سرب]]، و [[روی]] نیز غنی است و صنعت تولید مصالح ساختمانی آن موقعیت ممتازی دارد. این کشور از نظر کشاورزی نیز پیشرفت‌های شایان توجهی کرده است و تولید [[غلات (گیاهان)|غلات]]، [[پنبه]]، [[خاویار]]، [[شیلات]]، و انواع میوه به‌ویژه انگور ازجمله فعالیت‌های کشاورزی این سرزمین است.