آیات الاحکام: تفاوت میان نسخه‌ها

آیاتُ‌الاَحکام  (Ayat al-Ahkam) <br><p>در قرآن، آن دسته از آیات که دربردارندۀ حکم یا احکام فقهی باشند. «فقه‌القرآن» نیز کمابیش مترادف آن است. به گفته‌ای یک‌چهارم و به گفته‌ای پانصد آیۀ قرآن دربارۀ احکام فقهی است. بیشتر آیات احکام در سوره‌های مدنی قرآن، به‌ویژه بقره، نساء، مائده، و انعام آمده است. </p>

<p>آیات‌الاحکام را چند گونه تقسیم کرده‌اند: ۱. آیاتی که زمان و مکان و شأن نزول‌ آن‌ها معلوم است و آیاتی که چنین نیست؛ ۲. آیاتی که انشائی است و آیاتی که خبری است؛ ۳. آیاتی که صریحاً حکمی را بیان می‌کند و یا تصریحی به حکم ندارد؛ ۴. آیاتی که در جواب سؤالی نازل شده و آیاتی که چنین نیست. در برخی آیات یک قاعدۀ فقهی بیان شده؛ مانند قاعدۀ نفی عسر که از سورۀ بقره، آیۀ ۱۸۵ استخراج و استنباط شده است. رشته‌ای از کتاب‌ها نیز در این باره و گاه با همین نام تألیف شده‌اند. از مهم‌ترین این کتاب‌ها ''آیات‌الاحکام'' تألیف محمد بن علی استرآبادی است. از دیگر کتاب‌ها در این زمینه می‌توان به این موارد اشاره کرد: ''فقه‌القرآن'' قطب‌الدین راوندی؛ ''احکام‌القرآن'' امام شافعی؛ ''احکام‌القرآن'' ابن عربی؛ ''کنزالعرفان'' فاضل مقداد؛ ''زبدةالبیان فی احکام‌القرآن'' مقدس اردبیلی؛ ''تفسیر شاهی'' امیر ابوالفتح حسینی جرجانی عربشاهی، و ''احکام قرآن''، محمد خزائلی به فارسی.</p>