پرش به محتوا

داور، میرزا علی اکبر خان (۱۲۶۷ـ۱۳۱۵ش): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۹: خط ۲۹:
|پست تخصصی =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
|باشگاه =
}}از دولتمردان و رجال سیاسی دورۀ [[پهلوی، سلسله (۱۳۰۴ـ۱۳۵۷ش)|پهلوی]]. علی‌اکبر داور فرزند کلب‌علی‌خان خازن خلوت، از پیش‌خدمت‌های دربار [[مظفر الدین شاه قاجار|مظفرالدین‌شاه قاجار]]، و مادرش نیز از خانوادۀ امین‌السلطان اتابک اعظم بود. تحصیلات ابتدایی را در مکتب‌خانه و مدرسه فرهنگ به پایان رساند و در ۱۲۷۹ش برای تحصیل در رشتۀ طب وارد [[دارالفنون]] شد، ولی بعدها رشتۀ خود را تغییر داد و در ۱۲۸۶ش دیپلم حقوق را از دارالفنون گرفت و سال بعد با معرفی سید صادق طباطبایی به وزارت عدلیه راه یافت و قاضی دادگاه شهرستان‌ها شد. در ۱۲۸۸ش مدعی‌العموم کل تهران بود و در همین ایام، مقالاتی برضد دولت و در انتقاد از وزیران و به طرفداری نمایندگان حزب دموکرات در روزنامۀ تازه انتشار شرق به سردبیری [[طباطبایی ، سیدضیاءالدین (شیراز ۱۲۶۸ـ تهران ۱۳۴۸ش)|سید ضیاء طباطبایی]] نوشت. در ۱۲۹۰ش برای ادامه تحصیل به سوئیس رفت و در ۱۲۹۴ش، یعنی در آستانۀ شروع [[جنگ جهانی اول]]، در رشتۀ حقوق و علوم سیاسی از دانشگاه ژنو به اخذ لیسانس نایل آمد. داور در این سال‌ها، با کمیتۀ ایرانی در برلن، که تقی‌زاده رئیس آن بود، ارتباط داشت و به طرفداری از حضور ایران در کنفرانس صلح پاریس مبارزه کرد و نیز در مخالفت از قرارداد ۱۹۱۹ کمیتۀ فعالی از ایرانیان مقیم ژنو تشکیل داد. وی در ۱۳۰۰ش به ایران برگشت. ابتدا رئیس تعلیمات وزارت معارف شد، کمی بعد، روزنامۀ ''مرد آزاد'' را منتشر کرد (طی ده ماه از ۸ بهمن ۱۳۰۱ تا ۲۲ آبان ۱۳۰۲)، حزب رادیکال را بنیان نهاد (اواخر ۱۳۰۱ش) و به‌عنوان نمایندۀ مردم خوار و ورامین وارد دورۀ چهارم مجلس شورای ملی شد و به ترمیم قانون اساسی پرداخت (آبان ۱۳۰۴). داور در آذر ۱۳۰۴ش در کابینۀ [[فروغی، محمدعلی (تهران ۱۲۵۶ـ۱۳۲۱ش)|محمدعلی فروغی]] وزیر فواید عامه و تجارت شد و قوانینی برای احداث راه'''‌'''آهن و تأسیس مدرسۀ تجارت وضع کرد. در بهمن ۱۳۰۵ش در کابینۀ [[مستوفی الممالک، میرزا حسن (۱۲۵۴ـ۱۳۱۱ش)|مستوفی '''‌'''الممالک]] وزیر عدلیه شد و در نظام قضایی کشور اصلاحاتی را موجب گردید، باسوادترین قضات روز را مأمور تدوین قانون مدنی کرد. در دی ماه ۱۳۱۱ در رأس هیئت نمایندگی ایران در جامعۀ ملل متحد به ژنو رفت و از حقوق ایران در قضیۀ ابطال قرارداد نفت ۱۲۸۰ دفاع نمود. داور در شهریور ۱۳۱۲ در کابینۀ محمدعلی فروغی وزیر مالیه شد و در ۱۳۱۴ش [[جم، محمود (تبریز ۱۲۵۸ـ تهران ۱۳۴۸ش)|محمود جم]] نخست'''‌'''وزیر، برای دومین'''‌'''بار داور را به وزارت مالیه برگزید. داور سرانجام براثر ترس از خشم [[رضاشاه پهلوی (آلاشت ۱۲۵۷ـ ژوهانسبورگ ۱۳۲۳ش)|رضاخان]] و اتهامی که به او در حیف'''‌'''ومیل اموال دولت وارد کرده بودند، با خوردن تریاک خودکشی کرد.
}}از دولتمردان و رجال سیاسی دورۀ [[پهلوی، سلسله (۱۳۰۴ـ۱۳۵۷ش)|پهلوی]]. علی‌اکبر داور فرزند کلب‌علی‌خان خازن خلوت، از پیش‌خدمت‌های دربار [[مظفرالدین شاه قاجار|مظفرالدین‌شاه قاجار]]، و مادرش نیز از خانوادۀ امین‌السلطان اتابک اعظم بود. تحصیلات ابتدایی را در مکتب‌خانه و مدرسه فرهنگ به پایان رساند و در ۱۲۷۹ش برای تحصیل در رشتۀ طب وارد [[دارالفنون]] شد، ولی بعدها رشتۀ خود را تغییر داد و در ۱۲۸۶ش دیپلم حقوق را از دارالفنون گرفت و سال بعد با معرفی سید صادق طباطبایی به وزارت عدلیه راه یافت و قاضی دادگاه شهرستان‌ها شد. در ۱۲۸۸ش مدعی‌العموم کل تهران بود و در همین ایام، مقالاتی برضد دولت و در انتقاد از وزیران و به طرفداری نمایندگان حزب دموکرات در روزنامۀ تازه انتشار شرق به سردبیری [[طباطبایی ، سیدضیاءالدین (شیراز ۱۲۶۸ـ تهران ۱۳۴۸ش)|سید ضیاء طباطبایی]] نوشت. در ۱۲۹۰ش برای ادامه تحصیل به سوئیس رفت و در ۱۲۹۴ش، یعنی در آستانۀ شروع [[جنگ جهانی اول]]، در رشتۀ حقوق و علوم سیاسی از دانشگاه ژنو به اخذ لیسانس نایل آمد. داور در این سال‌ها، با کمیتۀ ایرانی در برلن، که تقی‌زاده رئیس آن بود، ارتباط داشت و به طرفداری از حضور ایران در کنفرانس صلح پاریس مبارزه کرد و نیز در مخالفت از قرارداد ۱۹۱۹ کمیتۀ فعالی از ایرانیان مقیم ژنو تشکیل داد. وی در ۱۳۰۰ش به ایران برگشت. ابتدا رئیس تعلیمات وزارت معارف شد، کمی بعد، روزنامۀ ''مرد آزاد'' را منتشر کرد (طی ده ماه از ۸ بهمن ۱۳۰۱ تا ۲۲ آبان ۱۳۰۲)، حزب رادیکال را بنیان نهاد (اواخر ۱۳۰۱ش) و به‌عنوان نمایندۀ مردم خوار و ورامین وارد دورۀ چهارم مجلس شورای ملی شد و به ترمیم قانون اساسی پرداخت (آبان ۱۳۰۴). داور در آذر ۱۳۰۴ش در کابینۀ [[فروغی، محمدعلی (تهران ۱۲۵۶ـ۱۳۲۱ش)|محمدعلی فروغی]] وزیر فواید عامه و تجارت شد و قوانینی برای احداث راه'''‌'''آهن و تأسیس مدرسۀ تجارت وضع کرد. در بهمن ۱۳۰۵ش در کابینۀ [[مستوفی الممالک، میرزا حسن (۱۲۵۴ـ۱۳۱۱ش)|مستوفی '''‌'''الممالک]] وزیر عدلیه شد و در نظام قضایی کشور اصلاحاتی را موجب گردید، باسوادترین قضات روز را مأمور تدوین قانون مدنی کرد. در دی ماه ۱۳۱۱ در رأس هیئت نمایندگی ایران در جامعۀ ملل متحد به ژنو رفت و از حقوق ایران در قضیۀ ابطال قرارداد نفت ۱۲۸۰ دفاع نمود. داور در شهریور ۱۳۱۲ در کابینۀ محمدعلی فروغی وزیر مالیه شد و در ۱۳۱۴ش [[جم، محمود (تبریز ۱۲۵۸ـ تهران ۱۳۴۸ش)|محمود جم]] نخست'''‌'''وزیر، برای دومین'''‌'''بار داور را به وزارت مالیه برگزید. داور سرانجام براثر ترس از خشم [[رضاشاه پهلوی (آلاشت ۱۲۵۷ـ ژوهانسبورگ ۱۳۲۳ش)|رضاخان]] و اتهامی که به او در حیف'''‌'''ومیل اموال دولت وارد کرده بودند، با خوردن تریاک خودکشی کرد.
<br><!--20052400-->
<br><!--20052400-->
[[رده:تاریخ ایران]]
[[رده:تاریخ ایران]]
سرویراستار
۴۱٬۱۲۰

ویرایش