پادشاه خاتون

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

پادشاه‌خاتون ( ـ۶۹۴ق)

پادشاه خاتون
درگذشت ۶۹۴ق
ملیت ایرانی
شغل و تخصص اصلی حکمران
لقب صفوت الدین، لاله خاتون، حسن شاه، عفتی
گروه مقاله تاریخ ایران
خویشاوندان سرشناس قطب الدین محمد قراختایی (پدر)

(ملقب‌‌به‌: صفوت‌الدین، لاله‌ خاتون، حسن‌شاه،‌ و عفتی‌) امیر (حک: ۶۹۱ـ۶۹۴ق) سلسلۀ‌ قراختاییان‌ کرمان. پادشاه خاتون دختر قطب‌الدین‌ محمد قراختایی‌ بود که بنا‌بر ملاحظات‌ سیاسی‌ و به‌ قصد ایجاد روابط‌ حسنه‌ میان‌ دستگاه‌ حکومتی‌ کرمان‌ و دربار مغول‌ مادرش‌، قتلغ‌ خاتون‌، مقدمات‌ وصلت‌ او را با اباقاخان تدارک‌ دید. وجاهت‌ و کیاست‌ پادشاه‌‌خاتون‌ سبب‌ شد که‌ به‌عنوان‌ ندیمۀ‌ مادر اباقاخان، مقام‌ و شأن‌ خاصی‌ به‌دست‌ آورد. به‌‌نظر می‌رسد که‌ مدارا و تحمل‌ پادشاه‌ خاتون‌ و زمینه‌های‌ مطلوب‌ دورۀ‌ حکمرانی‌ قتلغ‌ خاتون‌، و ملایمت‌ رفتار شوهرش‌ با مردم‌ کرمان‌ نتایج‌ سودمندی‌ داشته‌ است‌. بعد از اباقاخان‌، وی‌ به‌ عقد گیخاتوخان‌ درآمد و در ایام‌ ایلخانی‌ او، بر کرمان‌ مسلط‌ گشت‌ و برادر خود سیور غتمش را به‌قتل رساند (۶۹۱ق). پس از مرگ گیخاتو، در دوران ایلخانی بايدوخان، کردوجین، همسر سیور غتمش، به انتقام خون شوهرش به کرمان حمله و پادشاه خاتون را دستگیر کرد و به‌قتل رساند. بارگاه پادشاه خاتون محل تجمع اهل فضل و دانش بود. وی در خوشنویسی و سرودن شعر نیز دستی داشته است.