پارلمان اروپا
پارْلمانِ اروپا (European Parliament)
پارلمان کشورهای عضو اتحادیۀ اروپا. جلسات این پارلمان در استراسبورگِ فرانسه و بروکسل، پایتخت بلژیک، تشکیل می‌شود، و انتخاب اعضای آن به مدت پنج سال است. در ۲۰۰۱ پارلمان اروپا ۶۲۶ کرسی داشت که براساس میزان جمعیت بین کشورهای عضو اتحادیۀ اروپا تقسیم شد؛ اعضای پارلمان اروپا[۱]، که در آغاز نقشی صرفاً مشورتی داشت، از ۱۹۷۹ با رأی مستقیم مردم انتخاب شدند و بعدها اختیارات این پارلمان افزایش یافت. اگرچه پارلمان اروپا هنوز هم به‌معنای دقیق کلمه نهادی قانون‌گذار نیست، اما براساس روش قانون‌گذاری مبتنی بر تصمیم‌گیری مشترک، که با پیمان ماستریخت[۲] در ۱۹۹۲ به اجرا گذاشته شد و با پیمان آمستردام[۳] در ۱۹۹۷ تعمیم بیشتری یافت، از حیث تصویب قوانین ناظر بر بسیاری از زمینه‌ها در موقعیتی برابر با شورای اتحادیۀ اروپا[۴] قرار گرفته است، و هرگونه پیشنهاد قانون‌گذاری باید با توافق هر دوی این نهادها مطرح شود. از این گذشته، پارلمان می‌تواند با رأی اکثریت دوسوم اعضا همۀ کمیسیون اروپا را برکنار (همان‌طور که در ژانویۀ ۱۹۹۹ تهدید به چنین کاری کرد) و بودجۀ اتحادیه اروپا را یک‌جا رد کند. پارلمان اروپا در نظارت بر مخارج اتحادیۀ اروپا، پرسش از کارگزاران بلندپایۀ اتحادیه اروپا و وزرای کشورها، و تصویب موافقت‌نامه‌های بین‌المللی نیز نقش مهمی دارد. افزون بر این، برای رسیدگی به شکایات شهروندان در خصوص سوء مدیریت نهادهای اتحادیۀ اروپا نماینده‌ای ویژه تعیین می‌کند. پارلمان اروپا تنها نهاد اتحادیۀ اروپاست که جلسات و مذاکرات آن علنی است. این پارلمان در هر ماه یک هفته با حضور همۀ اعضا، برای اصلاح و رأی‌گیری دربارۀ پیش‌نویس قوانین و سیاست‌ها، در استراسبورگ تشکیل جلسه می‌دهد. جلسات بیشتر کمیسیون‌های دایمی و فرعی این پارلمان، که دستور کار جلسات ماهانۀ آن را آماده می‌کنند، در بروکسل تشکیل می‌شود. همچنین، کل پارلمان جلسات دو روزه‌ای در این شهر برگزار می‌کند. دفتر دبیرخانۀ پارلمان در لوکزامبورگ قرار دارد، هرچند بسیاری از مقام‌های آن در بروکسل مستقرند.