پان ژرمنیسم
پانْ‌ژِرْمَنیسْم (pan-Germanism)
مرکب از پیشوند یونانی پان (حاکی از علاقۀ مشترک و اتحاد، و نیز به‌معنی همه) و ژرمنیسم (آلمانی‌گرایی یا گرایش به زبان و قومیت آلمانی). جنبشی که در قرن ۱۹ پدید آمد و هدف آن اتحاد مردم آلمانی‌زبان و هلندی‌زبان در اتریش، هلند، فلاندر[۱]، لوکزامبورگ[۲]، و سوئیس بود. این جنبش، که اتحاد آلمان پس از ۱۸۷۱ آن را بیشتر برانگیخت، در دورۀ منتهی به ۱۹۱۴، بیش‌از‌پیش پُرسروصدا و خبرساز شده بود. پان‌ژرمنیسم در بلژیک (به‌صورت جنبش جدایی‌خواهی فلامان[۳]ها) و لهستان، در خلال جنگ جهانی اول، نیز اثر گذاشت. به‌رغم شکست آلمان (۱۹۱۹)، آرمان‌های این جنبش با برنامه‌های توسعه‌طلبانۀ هیتلر[۴]، دیکتاتور نازی، در اروپا احیا شد.