پرتاران

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

پُرْتاران (bristle-worm)

نوعی کرم حلقوی از ردۀ پرتاران[۱]. مشخصۀ آن داشتن یک زوج پایک[۲] روی هر بند و تارهای برجسته (سیخول[۳]) و سرِ به‌خوبی رشد کرده‌ای با یک زوج چشم، شاخک، و شاخک حساس است. بیشتر کرم‌های پرتار دریایی‌اند، و درون حفره‌هایی در شن و گل، یا فرورفتگی‌هایی در سنگ، یا زیر سنگ‌ها به‌سر می‌برند. بیش از ۵۳۰۰ گونه از آن‌ها شناسایی شده است. این کرم‌ها را به دو گروه می‌توان تقسیم کرد: ارانتیا[۴] که آزادند، شنا می‌کنند، می‌خزند، و فعالانه نقب می‌زنند؛ و غیر‌متحرک‌ها[۵]، که در لوله یا حفره‌ای همیشگی زندگی می‌کنند. در بسیاری از کرم‌های لوله‌زی[۶]، مثل chaetopterus، بدن به‌علت تفاوت در اندازه و عملکرد پایک‌ها و حضور آبشش‌های اضافی برای تنفس، به چند قسمت متفاوت تقسیم می‌شود. اغلب آن‌ها به طریقۀ صافی‌کردن تغذیه می‌کنند، ازجمله کرم طاووسی[۷]، که تاج زیبایی از بازوهای گیرنده دارد. این تاج به‌شکل بازو در می‌آید، مثل صافی عمل می‌کند و جلبک‌های کوچک را به‌دام می‌اندازد. بقیۀ آن‌ها ازجمله تربّلا[۸]، از بازوهای گیرنده برای برداشتن غذا از سطح سنگ‌ها استفاده می‌کنند. این کرم‌ها در ردۀ پرتاران، شاخۀ کرم‌های حلقوی[۹] قرار دارند.

 

 


  1. Polychaeta
  2. peddles
  3. setae
  4. Errantia
  5. sedentaria
  6. tube-dwelling worms
  7. sabella
  8. trebella
  9. Annelida