پرده نقشبافت

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

پردۀ نَقشبافت (tapestry)

پرده نَقشبافت

(یا: پرده‌نگار) نوعی بافتۀ تزیینی دست‌باف با نقش گل‌وگیاه، منظره، یا صحنه‌های تصویری که به دیوار نصب می‌شود. ساختار اصلی آن تار[۱]، از جنس کتان یا پشم، است. طرح آن با پود[۲] شکل می‌گیرد، که رشته نخ‌هایی رنگی از پشم یا ابریشم‌اند و بین تارها بافته می‌شوند تا آن را به‌طور کامل بپوشاند. در اروپا بزرگ‌ترین کانون‌های بافت پردۀ دیوارکوب، بلژیک، فرانسه و انگلیس بودند. بافت پردۀ‌ دیوارکوب در بسیاری از کشورها، سابقه‌ای چندصد ساله دارد. اگرچه پیش از ابداع کاغذدیواری، بیشتر به‌منزلۀ دیوارکوب در خانۀ افراد ثروتمند استفاده می‌شده، به‌جای پرده و دیگر لوازم تزیینی داخل منزل نیز ‌کاربرد داشته است. در قرون وسطا پردۀ دیوارکوب را در صومعه‌ها می‌بافتند. در پرده‌نگاره‌های اروپاییِ قرن ۱۳م، از طرح‌های شرقی بسیار استفاده می‌شد که صلیبیون[۳] با خود به‌همراه آورده بودند. کارخانۀ پردۀ‌ دیوارکوب گوبلن[۴] در پاریس را دربار در قرن ۱۷ بنیاد نهاد. در انگلستان، ویلیام ماریس[۵] در اواخر قرن ۱۹ دستگاه‌های بافندگی کلیسای مرتون[۶] را دایر کرد. از طراحان پرده‌نگار رافائل[۷]، روبنس[۸] و برن جونز[۹] درخور ذکرند. هنوز هم پرده‌نگاره‌های نفیس بسیاری در فرانسه بافته می‌شود، همچون پردۀ دیوارکوبی که گراهام سادرلند[۱۰] برای کلیسای جامع کاونتری[۱۱] طراحی کرد.

 


  1. warp
  2. weft
  3. Crusaders
  4. Gobelins
  5. William Morris
  6. Merton Abbey
  7. Raphael
  8. Rubens
  9. Burne-Jones
  10. Graham Sutherland
  11. Coventry Cathedral