پرودون، پیر ژوزف (۱۸۰۹ـ۱۸۶۵)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

پرودون، پیِر ژوزِف (۱۸۰۹ـ۱۸۶۵)(Proudhon, Pierre Joseph)

فیلسوف، جامعه‌شناس و اقتصاددان فرانسوی و از بنیانگذاران مکتب آنارشیسم[۱]. کتاب مـالکیت چیست؟[۲] (۱۸۴۰)، او را به‌شهرت رساند. در این کتاب مالکیت بزرگ سرمایه‌داری را «دزدی» خواند اما از مالکیت کوچک دفاع کرد. او از امکان مبادلۀ عادلانه[۳] کالاها میان تولیدکنندگان منفرد در جامعۀ سرمایه‌داری سخن گفت. به نظر پرودون مالکیت بی‌قید‌و‌بند سرمایه‌داری و کمونیسم هر دو وسایلی برای کنترل مردم و ازمیان‌بردن برابری است. راه‌حل او ایجاد شبکه‌ای از ارتباطات آزادانه و مبتنی‌بر منافع متقابل میان افراد است که حکومت و قهر سیاسی را غیرضروری می‌سازد. مارکس در فقر فلسفه[۴] که نقدی بر فلسفۀ فقر[۵] (۱۸۴۶) پرودن بود، دیدگاه‌های او را به باد انتقاد گرفت. پرودن در انقلاب ۱۸۴۸ شرکت کرد و به‌علت انتقاداتش از لوئی ناپلئون در نشریۀ نمایندۀ خلق[۶] به‌زندان افتاد.

  1. anarchism
  2. Qu’est-Ce que la Propriété?/What Is Property
  3. just exchange
  4. Misère de la Philosophie/The poverty of philosophy
  5. Philosophie de la misère/The Philosophy of Misery
  6. Représentant du Peuple