پلاستید

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

پلاستید (plastid)
(یا: دشتاره، پلاست) واژه‌ای عام برای اندامکی از یاختۀ گیاهی، محاط در غشای مضاعف. درون آن غشاها و وزیکول‌های داخلی قرار دارند. پلاستیدها دارای DNA[۱]اند و از راه تقسیم پلاستیدهای موجود ایجاد می‌شوند. پلاستیدها به دو گروه اصلی تقسیم می‌شوند: کروموپلاست[۲] که حاوی رنگیزه‌هایی مانند کاروتن و کلروفیل است؛ و لوکوپلاست[۳] که بی‌رنگ است. تشخیص این دو همواره آسان نیست. کلروپلاست[۴]، نوع عمدۀ کروموپلاست‌ها، حاوی کلروفیل مسئول رنگ سبز اغلب گیاهان، و اجراکنندۀ فرآیند فتوسنتز است. سایر کروموپلاست‌ها به گلبرگ‌ها و میوه‌ها رنگ ویژه آن‌ها را اعطا می‌کنند. لوکوپلاست جسم ذخیرۀکنندۀ مواد غذایی و شامل انواع آمیلوپلاست[۵] یا نشادِش (محل ذخیرۀ نشاسته در ریشۀ گیاهان)، پروتئوپلاست[۶] (محل ذخیرۀ پروتئین)، و لیپیدوپلاست[۷] یا چربی دِش (محل ذخیرۀ چربی) است.

 


  1. DNA
  2. chromoplast
  3. leucoplast
  4. chloroplast
  5. amyloplasts
  6. proteoplast
  7. lipidoplast