پژوهشگاه دانش های بنیادی
پژوهشگاه دانشهای بنیادی
در ۱۳۶۵ش یک مرکز تحقیقاتی با نام مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات بهتصویب رسید و در ۱۳۶۸ رسماً آغاز بهکار کرد. با توجه به گسترش فعالیت و حوزههای تحقیق، این مرکز در ۱۳۷۶ به پژوهشگاه دانشهای بنیادی تبدیل شد. این پژوهشگاه دارای پژوهشکدههای فیزیک، ریاضیات، علوم شناختی، علوم ناتو، علوم کامپیوتر، فلسفۀ تحلیلی، ذرّات و شتابگرها، و نجوم و اخترفیزیک است. مدیریت این پژوهشگاه براساس محوریت محقق، استقلال مدیریتی واحدهای پژوهشی و انعطافپذیری در تأسیس و انحلال آنها طراحی شده است. پژوهشگاه وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است و ارکان آن عبارتاند از هیئت امنا، رئیس، و شورای علمی پژوهشگاه. از اهداف پژوهشگاه میتوان به بررسی و شناسایی نیازهای پژوهشی در زمینه دانشهای بنیادی، ایجاد زمینههای مناسب برای جذب پژوهشگران ایرانی، کمک به پرورش محقق و بالاخره ایجاد ارتباط فعال و سازنده، با جوامع علمی در داخل و خارج کشور اشاره کرد. این پژوهشگاه متولی ساخت رصدخانۀ ملی ایران، مجری طرحهای CERN (بزرگترین مجموعه آزمایشگاهی دنیا در زمینه فیزیک هستهای و ذرات بنیادی در ژنو)، GRID (روش محاسبات گسترده علمی)، شتابگر ملّی و ثبت دامنۀ .ir میباشد. محققان این پژوهشگاه موفق به دریافت جوایز ملی و بینالمللی شده و در دو دورۀ متوالی، پژوهشگاه موفق به کسب عنوان پژوهشگاه برتر شده است.