پیانو، جوزپه (۱۸۵۸ـ۱۹۳۲)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

پِئانو، جوزِپِه (۱۸۵۸ـ۱۹۳۲)(Peano, Giuseppe)

پِئانو، جوزِپِه

ریاضی‌دان ایتالیایی و از بنیانگذاران منطق نمادی[۱]. تعریف‌های منطقی موجزی از اعداد طبیعی[۲] عرضه کرد تا نظام نمادگذاری کاملی برای منطق پدید آورد. در نزدیکی کونئو[۳]، واقع در پیمون[۴]، زاده شد و در دانشگاه تورینو درس خواند. پس از فارغ‌التحصیلی، به عضویت هیئت علمی آن دانشگاه درآمد. در ۱۸۹۰ استاد شد و بقیۀ عمرش را در آن‌جا ماند. همچنین، از ۱۸۸۶ تا ۱۹۰۱، استاد آکادمی نظامی تورینو[۵] بود. نخستین اثر او در زمینۀ منطق، که در ۱۸۸۸ منتشر شد، شامل مطالبی مبتنی بر اصول موضوعی[۶] دقیق در زمینۀ اعداد طبیعی بود. او به دین خود به ریشارد ددکیند[۷]، ریاضی‌دان آلمانی، برای تألیف این اثر اذعان کرد. برتراند راسل[۸]، فیلسوف انگلیسی، قسمتی از نظام نمادگذاری این کتاب را در کتاباصول ریاضیات[۹] خود به‌کار برد. پئانو روش اصل موضوعی خود را نخست در ۱۸۸۹، و بار دیگر در ۱۸۹۴، در زمینۀ مباحث دیگری مانند هندسه نیز به‌کار برد. رساله‌ای از او در این‌باره شامل مقدمات حسابان هندسی[۱۰] است. همچنین، تعریف‌های جدیدی از طول کمان منحنی[۱۱] و مساحت رویه[۱۲] (سطح) به‌دست داد. کتاب فرمولر ریاضی[۱۳](۱۸۹۵ـ ۱۹۰۵)، که با همکاری او و عده‌ای دیگر انتشار یافت، شامل ۴۲۰۰ قضیه[۱۴] است و هدف از تألیف آن، بنای ریاضیات بر‌مبنای اصول بنیادی با نمادگذاری منطقی پئانو بود.

  1. symbolic logic
  2. natural numbers
  3. Cuneo
  4. Piedmont
  5. Turin Military Academy
  6. axioms
  7. Richard Dedekind
  8. Bertrand Russell
  9. Principia Mathematica
  10. gemetrical calculus
  11. arc of curve
  12. surface
  13. Formulario mathematico
  14. theorem