پیش ژرفا

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

پیش‌ژرفا (foredeep)

در علوم زمین، حوضه[۱]ای از سامانۀ کوهستانی[۲] فعال، با ساختمانی کشیده. در خشکی واقع است و از کوه‌های بالارونده[۳] رسوب‌گیری می‌کند. براساس نظریۀ زمین‌ساخت صفحه‌ای[۴]، رشته‌کوهی در پشت منطقۀ فرورانش[۵] در امتداد حاشیۀ قاره‌ای[۶] تشکیل می‌شود که موجب توسعۀ پیش‌ژرفا یا گودالی با شیب ملایم، به موازات حاشیۀ قاره‌ای، در سمت رو به خشکی می‌شود. پیش‌‌ژرفاها به‌سرعت تشکیل می‌شوند و معمولاً در ابتدا به قدری عمیق‌اند که دریا آن‌ها را از طریق معبرهای بین رشته‌کوه‌ها می‌پوشاند. با تکامل سامانۀ کوهستانی، رسوبات پیش‌ژرفا را پر می‌کنند و آب دریا رفته‌رفته از این ژرفاها خارج می‌شود. با توقف رسوب‌گذاری دریایی، فقط رسوبات غیردریاییِ حاصل از فرسایش شدید کوهستان‌ها در این گونه مکان‌ها نهشته می‌شوند.

 

 


  1. basin
  2. mountain system
  3. rising mountains
  4. plate tectonic
  5. subduction zone
  6. continental margin