چادرنشینی

چادُرنشینی

شیوۀ زندگی مبتنی بر کوچیدن از منطقه‌ای به منطقۀ دیگر برحسب شرایط اقلیمی. اقوام چادرنشین در سراسر امریکا و آسیا و افریقا پراکنده‌اند. چادرنشینان یا از راه رمه‌داری روزگار می‌گذرانند، یا شکارچی‌اند و اغلب در مواعید فصلی مشخص برای یافتن چراگاه یا شکار مناسب از مناطق سردتر به مناطق معتدل‌تر می‌کوچند و در چادرهایی که برپا می‌کنند، روزگار می‌گذرانند. ساختار اجتماعی اقوام چادرنشین، ایلی‌ـ‌قبیله‌ای است و حکم رئیس قبیله، که یا از ریش‌سفیدان است یا جنگاورترین فرد قبیله، اغلب لازم‌الاجراست. در برخی مناطق جهان، ازجمله در ایران، گروه‌های نیمه‌چادرنشین نیز زندگی می‌کنند. نیمه‌چادرنشینان در بخشی از سال، مسکن ثابت دارند و در بخش دیگر در چادر به‌سر می‌برند. اقوام چادرنشین، در همۀ نقاط جهان به جنگاوری آوازه دارند. تاخت‌وتازهای این اقوام به مناطق شهری متمدن دگرگونی‌های عظیم تاریخی را سبب شده است؛ مثلاً هجوم اقوام مغول به غرب آسیا و شرق اروپا که ساختار سیاسی و فرهنگی این مناطق را دستخوش دگرگونی‌های عمیق کرد. ازجمله اقوامی که امروزه نیز به‌شیوۀ چادرنشینی زندگی می‌کنند می‌توان اسکیموهای شمال امریکا، بومیان استرالیا، سرخ‌پوستان آمازون، بیابانگردان شمال افریقا و ایلات عمدۀ چادرنشین ایرانی را نام برد. کولی‌ها نیز به‌نوعی زندگی چادرنشینی دارند، هرچند شیوۀ معیشتشان، مبتنی بر دادوستد، با دیگر چادرنشینان متفاوت است.