چله بری

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

چِلّه‌بُری

(چِلّه: صورت عامیانۀ «چهل»؛ بُری: بن مضارع «بریدن») عملی در باورهای خرافه‌آمیز زنان ایرانی، خواه برای گشودنِ بختِ دختران (← بخت‌گشایی)، خواه برای برطرف‌کردن طلسم و جادوی بدخواهانی که پنداشته می‌شود به دشمنی در کار بارداری زنی گرهی انداخته‌اند. هرگاه زنی باردار نشود، گویند «چلّه‌گیر شده» یا «چِلّه به او افتاده» است. شماری از اعمال چلّه‌بُری بدین‌‌گونه است: ۱. چلّه‌بری در حمام یهودیان، که زنِ نازا در حمام می‌نشست، چند سکه زیر پایش می‌گذاشت و چهل ساقۀ تره را ریزریز می‌کرد و در حمام می‌پاشید و پس از آن‌که به صورتش آبی می‌زد، از حمام بیرون می‌رفت و آبگیر، آن پول را برای خود برمی‌داشت؛ ۲. چلّه‌بری با هزارپا، که پس از فروبردن هزارپا در جام آبی، زن نازا در روز چهارشنبه، آن آب را بر سر خود می‌ریخت و با شوهر خود همبستر می‌شد؛ ۳. چلّه‌بری با آب مرده‌شوی‌خانه، که زن در حمام از آبی که مرده‌ای را با آن شسته‌اند بر سر خود می‌ریخت؛ ۴. سه بار از روی جنازه گذشتن؛ ۵. ۴۰ بار سورۀ یوسف را بر نخی تابیده بخواند، و در هر بار، گرهی بر آن بزند و سپس مرد را به بستن آن نخ به کمر خود وادارد. ۶. توسل به کلیساهای مسیحیان در رفع این طلسم.