چولا، سلسله
چولا، سلسله (Chola)
خاندانی از حاکمان جنوب هند. قرون ۹ تا ۱۳م اوج شکوفایی آنان بود. سلسلۀ چولا، که مَقرّ آن کنارۀ رود کاوری[۱] بود، با غلبه بر همسایگان خود، پالاوا[۲] و پاندیا[۳]، نیروی برتر سراسر منطقه شد. بزرگ‌ترین سلاطین چولا عبارت بودند از راجاراجای اول[۴] (حک: ۹۸۵ـ۱۰۱۴م)، که به شمال سیلان (سریلانکا) حمله کرد، و پسرش، راجندرا چولاوارما[۵] (حک: ۱۰۱۴ـ۱۰۴۴م). در طول سلطنت آنان، سپاهیان چولا به درّۀ گنگ[۶] و مجمع‌الجزایر مالی[۷] حمله کردند و معابد باشکوهی در تانجور[۸] ساختند. این سلسله تا حدود ۱۲۷۹م دوام آورد، ولی در قرن ۱۲م بیشتر سرزمین‌های خود را در غرب و مرکز هند از دست داد. سلاطین چولا، علاوه بر ایجاد نیروی دریایی قدرتمند، نظام حکومتی محلی برقرار و از تجارت و هنر حمایت کردند.