چوواش
چوُواش (Chuvash)
قوم ترک اوراسیایی، ترکیبی از بلغارهای کاما و فینوـ اویغورهای حوزۀ سفلای ولگا، روس‌ها و مغول‌ها، مشتمل بر دو گروه مسلمان و مسیحی ارتُدوکس، ساکن جمهوری خودمختار چوواش در حوزۀ تلاقی رودخانه‌های ولگا و کاما و بعضی جماهیر خودمختار همسایه نظیر باشقیرستان و تاتارستان و مناطق دیگر. طبق آمارهای ۱۹۷۹م، جمعیت چوواش‌ها بالغ بر ۱,۷۵۱,۳۶۶ نفر بود. اینان به زبان قدیمی بلغاری ـ خزری سخن می‌گویند. چوواش‌ها، اتباع دولت آلتون اردوی روسیه و بعد از آن اتباع خانات غازان (۸۴۲ـ۹۵۹ق) بودند و در عهد ایوان مخوف به دولت روسیه پیوستند و طی ۵۰ سال اراضی خود را از دست داده، به دولت روسیه وابسته شدند. نتایج وخیم سرواژ، سبب شرکت چوواش‌ها در شورش‌های عظیم بولوتنیکف (۱۶۰۶ـ۱۶۰۷م)، استنکا رازین (۱۶۶۷ـ۱۶۷۱م) و یملیان پوگاچف (۱۷۷۳ـ۱۷۷۵م) شد. آخرین شورش بزرگ چوواش‌ها در ۱۹۱۳م/۱۳۳۱ق صورت گرفت. چوواش در ۱۹۲۵م به جمهوری خودمختار تبدیل شد.