چکمه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

چَکمه

کفش مفرغي مربوط به دوره سلوکيان
کفش مفرغي مربوط به دوره سلوکيان

پوششی برای پا. سابقۀ چکمه به قرن ۱۳ تا ۱۲پ‌م می‌رسد. مادها چکمه‌های نوک‌برگشته با ساق بلند، مناسب مناطق برف‌گیر، و شاهان هخامنشی چکمه‌هایی تا زانو، با پنجه‌هایی صاف و مستقیم و نیز به بالابرگشته می‌پوشیدند. در دورۀ اشکانیان نیم‌چکمه و در دورۀ ساسانیان چکمه‌هایی بلند رایج بود. گاه برای محکم‌کردن پارچۀ شل قسمت قوزک پا از بندهایی سگک‌دار استفاده می‌شد. موبدان چکمه‌هایی بلند با پاشنه‌ای نسبتاً بلند و زنان هخامنشی چکمه‌هایی از چرم، گاه تا زانو، با سطح زیرین منقّش و زیبا به پا می‌کردند. در دوره‌های امویان تا ایلخانان چکمه‌های ساق‌بلند و نیم‌چکمه (بوت) می‌پوشیدند. بصره از بهترین جاهای تهیۀ چکمه بود. نیم‌چکمه‌های زنان دورۀ صفوی از پارچه‌های مخمل زربفت به بلندای چهار انگشت بالای قوزک پا بود. چکمه‌های زنان دورۀ افشاریه و زندیه چاقچور نام داشت. مردان در دورۀ قاجار به هنگام سواری از چکمه‌های پاشنه‌بلند چرمی بلغار، که تا زانو می‌رسید و انتهایش به شکل دماغه بود، استفاده می‌کردند. مردان روستایی نیز چکمه می‌پوشیدند. امروزه پوشیدن چکمه‌هایی به سبک غربی و اروپایی رایج است.