کالدرا
کالْدِرا (caldera)
(یا: گاله) در زمینشناسی، دهانۀ آتشفشانی[۱] بسیار بزرگ حوضهایشکلی در رأس آتشفشانها. این دهانهها با ریزش قلۀ اصلی به داخل فضای خالی زیرین ایجاد میشوند. این حوضه[۲] بارها از دالانۀ آتشفشانی اصلی بزرگتر است و ممکن است سیلاب در آن دریاچۀ دهانۀ آتشفشانی، ایجاد کند یا ممکن است بعد از فروریزش قلّه بر کف تخت آن، براثر فعالیتهای آتشفشانی، تعدادی مخروطۀ آتشفشانی[۳] ایجاد شود. معروفترین کالدراها عبارتاند از کیلائو[۴] در هاوایی[۵]، دریاچۀ دهانۀ آتشفشان اورگون[۶] در امریکا، و قلههای کوههای المپ[۷] در مریخ. بعضی از کالدراها نیز، مانند انگورونگورو[۸] در تانزانیا، به اشتباه دریاچههای آتشفشانی نامیده شدهاند.