کراناخ، لوکاس (۱۴۷۲م ـ۱۵۵۳)
کراناخ، لوکاس (۱۴۷۲م ـ۱۵۵۳)(Cranach, Lucas)
(نام اصلی: لوکاس مولِر[۱]) نقاش و باسمه‌کار[۲]، و حکاک چوب[۳] آلمانی. شخصیتی پیشگام در رنسانس آلمانی[۴] به‌شمار می‌رود. صحنه‌های دینی و تمثیلی (شمار بسیاری تصاویر برهنۀ[۵] تمام‌قد)، و تک‌چهره‌های دقیق و صیقل‌یافته ساخته است؛ ازجمله تابلوی مارتین لوتر[۶] (۱۵۲۱، موزۀ اوفیتسی[۷]، فلورانس[۸]). کراناخ در کروناخ[۹]، باواریا، به‌دنیا آمد، و در ۱۵۰۴ در ویتنبرگ[۱۰] اقامت گزید، تا در دستگاه حاکم ساکس[۱۱] خدمت کند. با دو نقاش بزرگِ زمان، آلبرشت دورِر[۱۲] و آلبرشت آلتدورِفر[۱۳]، معاشرت داشت، و با مارتین لوتر، مُصلح دینی، محشور بود و چند تک‌چهره از او ساخت؛ تابلوی فرار به مصر[۱۴] (۱۵۰۴، موزۀ دولتی، برلین[۱۵]) نمونه‌ای است از تلفیق مضمون دینی و منظره‌پردازی پراحساس. تأثیر نهضت اصلاح دین[۱۶] در تغییر مسیر هنری‌اش نمایان است؛ تک‌چهره‌سازی‌هایش از اعضای محافل لوتری[۱۷]، و تمثیل[۱۸]نمایی‌هایش از اساطیر یونان و روم، به‌تدریج جای صحنه‌های دینی را گرفتند.