کلارینت

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

کلارینِت‌ (clarinet)

کلارينِت‌

هر یک‌ از سازهای‌ خانوادۀ‌ بادی‌های‌ چوبی‌ یک‌زبانه‌ای‌ با قطر استوانه‌ای‌. کلارینت‌ تا قرن‌ ۱۸ جایگاهی‌ در ارکستر پیدا نکرد. موتسارت و وبر[۱] در کنسرتوهای‌ خود برای‌ کلارینت‌ گسترۀ‌ آوایی‌ این‌ ساز را از ردیف‌های‌ بم‌ و گرفته‌ تا آواهای‌ درخشان‌ گسترش‌ دادند، و قابلیت‌ کنترل‌ شدت‌ و ضعف‌ پایدار صدا را در آن‌ بیشتر کردند. توان‌ کلارینت‌ برای‌ ترکیب‌شدن‌ و تضادیافتن‌ با سازهای‌ دیگر آن‌ را مناسب‌ موسیقی‌ مجلسی‌ و تک‌نوازی‌ ساخته‌ است‌. این‌ ساز در ارکسترهای‌ نظامی‌ و گروه‌های‌ کنسرتی‌ و نیز ارکستر جاز کاربرد دارد. کلارینت دِنِر (یوهان کریستوف دِنِر[۲])، سازندۀ‌ آلمانی‌ سازهای‌ موسیقی‌، در حدود سال‌ ۱۷۰۰ از شالومو[۳]ی‌ دوزبانه‌ای‌ پدید آمد و ‌گاهی‌ به‌مثابۀ ساز ترومپت‌گونه‌ در ارکستر باروک‌ به‌کار می‌رفت‌. در قرن‌ ۱۹ تئوبالد بوم‌[۴] با ایجاد تغییراتی‌ اساسی‌ در این‌ ساز، آن‌ را به‌‌صورت‌ ساز کروماتیک‌ امروزی‌ درآورد، و هکتور برلیوز جنبۀ‌ زمخت‌ و گوش‌خراش‌ خصوصیت‌ آن‌ را در موومان‌ پایانی سمفونی‌ فانتاستیک[۵] (۱۸۳۰) به‌نام‌ «سبت‌ ساحره‌ها[۶]» به‌نمایش‌ درآورد. اکنون‌ گسترۀ‌ وسیعی‌ از کلارینت‌ها پیوسته استفاده می‌شود‌، ازجمله‌ کلارینت‌های‌ سوپرانو سی‌بمل‌ و لا (کلارینت‌های‌ استاندارد ارکستر)، کلارینت‌ آلتو فا (ارکستر نظامی‌)، کلارینت‌ باس‌ سی‌بمل‌، کلارینت‌ پیکّولو می‌بمل‌ و رِ، و کلارینت‌های‌ کنترباس‌ مارپیچی‌ در می‌بمل‌ و سی‌بمل‌، که‌ این‌ آخری‌ دو اکتاو بم‌تر از کلارینت‌ سوپرانو سی‌بمل‌ صدا می‌دهد.

 


  1. Weber
  2. Johann Christoph Denner
  3. chalumeau
  4. Theobald Boehm
  5. Symphonie Fantastique/fantastic Symphony
  6. Witches’ Sabbath