کلاژن
کُلاژِن (collagen)
پروتئین اصلی ترکیب بافت پیوندی[۱]. کلاژن در پوست، غضروف، زردپی، و رباط یافت می‌شود. استخوان‌ها از کلاژن و فسفات کلسیم ساخته شده‌اند. فسفات کلسیم استحکام استخوان را افزایش می‌دهد. یاخته‌های فیبروبلاست[۲] کلاژن بافت پیوندی را می‌سازند. مولکول کلاژن شامل سه زنجیرۀ پروتئنی است که هر کدام حدود ۱۰۰۰ اسید آمینه دارند و در مارپیچی سه‌تایی به‌هم پیچ خورده‌اند. پانزده نوع کلاژن شناخته شده است که به‌اشکال رشته‌ای و غیررشته‌ای تقسیم می‌شوند. کلاژن‌های رشته‌ای[۳] در غضروف، زردپی، پوست، و استخوان یافت می‌شوند و ساختار رشته‌ای استحکام بسیار به آن‌ها می‌دهد. کلاژن غیررشته‌ای[۴] جداکنندۀ غشاهای پایه است، در لایه‌های پوششی مجاری و در قرنیه یافت می‌شود، و به‌شکل شبکه و صفحه است.
درمان با کلاژن. از کلاژن در جراحی پلاستیک و زیبایی برای برجسته‌کردن لب و صاف‌کردن چروک‌ها استفاده می‌کنند. به این منظور، کلاژن را که عمدتاً از پوست گاو استخراج می‌شود، به پوست تزریق می‌شود. برای درمان چروک، طی بیش از شش نوبت کلاژن به لایه جلدی پوست تزریق می‌شود و بعد از چند ماه، زمانی‌که اثر مادۀ تزریق‌شده ازبین می‌رود، این عمل تکرار می‌شود. در ۱۹۹۶، کلاژن در قارچی شبه‌مخمر تشخیص داده شد. این نخستین‌بار بود که کلاژن در منبعی غیرحیوانی یافت می‌شد.