کوبا

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
کوبا
نام فارسی کوبا
نام لاتین Cuba
نظام سیاسی جمهوری سوسیالیستی با یک مجلس قانون‌گذاری
جمعیت ۱۱,۲۴۱,۱۶۱ نفر
موقعیت در دریای کارائیب
پایتخت هاوانا
تراکم نسبی (نفر در کیلومتر مربع) ۱۰۱.۴
رشد سالانه (درصد) ۰.۲
شهرهای اصلی  هاوانا، سانتیاگو دِ کوبا، اولگین، ویا کلارا، گرانما، کاماگوئی و گوانتانامو
زبان اسپانیایی
مساحت (کیلومتر مربع) ۱۱۰,۸۶۰

کوبا (Cuba)

هاوانا، کوبا
هاوانا، کوبا

موقعیت. جمهوری سوسیالیستی کوبا، بزرگ‌ترین جزیره در مجمع‌الجزایر آنتیل‌های بزرگ[۱]، در دریای کارائیب[۲] جای دارد و از شمال به تنگۀ فلوریدا[۳] و اقیانوس اطلس، از شرق به گذرگاه دریایی ویندوارد[۴] از جنوب به دریای کارائیب و از غرب به تنگۀ یوکاتان[۵] و خلیج مکزیک[۶] محدود می‌شود. مساحت این کشور ۱۱۰,۸۶۰ کیلومتر مربع و شهر هاوانا[۷] پایتخت آن است. سیمای طبیعی. کشور کوبا جزیرۀ طویلی است که درازای آن از شرق به غرب ۱,۲۵۰ کیلومتر و پهنای آن ۳۵ تا ۲۵۰ کیلومتر است. جزیرۀ خوبِنتود[۸]، با مساحت ۳,۰۵۵ کیلومتر مربع، و مجمع‌الجزایر سابانا[۹]، کاماگوئی[۱۰]، کانارئوس[۱۱]، خاردینه د لا رینا[۱۲] و چند جزیره و جزیرک[۱۳] دیگر، کلّاً با مساحت ۲,۸۰۰ کیلومتر مربع، بخشی از این کشور محسوب می‌شوند. حدود سه‌چهارم از مساحت کوبا را جلگه‌های حاصل‌خیز تشکیل داده و آب فراوان، امکان کشاورزی در سطح وسیع و پیش‌رفته را فراهم آورده است. امکان دسترسی همۀ شهرها و تأسیسات کوبا به دریا نیز بر رونق اقتصادی آن افزوده است. ارتفاعات مهم کوبا از سه رشتۀ اصلی سیِرا دِ لوس اورگانوس[۱۴] با ارتفاع ۸۰۰ متر در غرب، سیرا دِ ترینیداد[۱۵] با ارتفاع ۱,۱۵۰ متر در نواحی مرکزی متمایل به جنوب و سیرا مائسترا[۱۶] در شرق تشکیل یافته است. پیکو تورکینو[۱۷] بلندترین کوه کشور با ارتفاع ۲,۰۰۵ متر در سیرا مائسترا قرار دارد. از میان حدود ۲۰۰ رودخانۀ این کشور فقط رودخانه‌های کائوتو[۱۸] در جنوب شرقی و ساگوآ لا گرانده[۱۹] در نواحی مرکزی قابل کشتی‌رانی‌اند. طول کرانه‌های کوبا به ۳,۷۳۵ کیلومتر بالغ می‌شود و لنگرگاه[۲۰]های ژرف، جزایر مرجانی و دریاکنارها[۲۱]ی پوشیده از ماسه‌های سفید، خطوط سواحل شمالی را تشکیل می‌دهند. جزایر مرجانی و صخره‌ها و مرداب‌های ساحلی و بریدگی‌هایی چون خلیج باتابانو[۲۲]، خلیج آناماریا[۲۳] و خلیج گواکانایابو[۲۴]، نیز مهم‌ترین عوارض سواحل جنوبی این کشورند. آبشارهای چندی در کوبا وجود دارد که از نیروی آن‌ها در تولید الکتریسیته به‌شیوۀ برقابی[۲۵] استفاده می‌شود. کشور کوبا از ۱۴ استان تشکیل شده و شهرهای مهم آن عبارت‌اند از هاوانا، سانتیاگو دِ کوبا[۲۶]، اولگین، ویا کلارا[۲۷]، گرانما[۲۸]، کاماگوئی و گوانتانامو[۲۹]. شدیدترین بارندگی‌های کوبا در ماه‌های شهریور و مهر روی می‌دهد. زمستان‌های این کشور نسبتاً خشک است و چرخند[۳۰]های بین خرداد و آبان این کشور را تهدید می‌کند. کوبا در ناحیۀ نیمه‌استوایی[۳۱] قرار دارد و دارای اقلیم بارانی است. جریان گُلف استریم[۳۲] و نیز بادهای به سامان[۳۳] در اقلیم آن نقش مؤثری دارند. میانگین دمای شهر هاوانا در دی‌ماه ۲۲ درجۀ سانتی‌گراد، در تیرماه ۲۸ درجۀ سانتی‌گراد و میانگین بارندگی سالانۀ آن ۱,۲۲۴ میلی‌متر است. کوبا از انواع گیاهان مدارگانی[۳۴] پوشیده است و حدود ۳هزار نوع گل و میوه در آن وجود دارد. نواحی شرقی آن را جنگل‌های انبوه فراگرفته و انواع نخل که شمارشان به ۳۰ نوع می‌رسد، پوشش گیاهی غالب این منطقه را تشکیل می‌دهد؛ و ماهون، آبنوس، چوب‌پنبه، و پنبۀ هندی از دیگر درختان آن به‌شمار می‌آیند. تعداد و نوع پستانداران درون‌بومی[۳۵] کوبا بسیار کم و به چند نوع موش و خفاش منحصر است اما انواع پرندگان آن قابل توجه است. کرکس، بوقلمون وحشی، بلدرچین، سهره، مرغ نوروزی، طوطی، همچنین خزندگانی چون لاک‌پشت، مارِ بوآ، تمساح و نیز بیش از ۷۰۰ گونه ماهی، حیات وحش آن را تشکیل می‌دهند. اقتصاد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، کوبا با بحران و رکود اقتصادی روبه‌رو شد. نیشکر، توتون، مرکبات و قهوه، که عمدتاً به اتحاد جماهیر شوروی صادر می‌شد، بی‌استفاده ماند. توفندهای ۱۹۹۳، ۱۹۹۴، ۱۹۹۶ و ۲۰۰۴ نیز بیشتر کشتزارها و خرمن‌های نیشکر را نابود کرد و وضعیت اقتصاد آسیب‌دیدۀ کوبا را بحرانی‌تر ساخت. کشت برنج و حبوبات، که در دهۀ اخیر به بخش خصوصی واگذار شده، افزایش بسیار یافته و محصولات دامی نیز فراوان‌تر شده است. صید ماهی، به‌ویژه ماهی تن، مهم‌ترین قلم صادراتی کوبا را تشکیل می‌دهد و پس از شکر و نیکل در جایگاه سوم قرار دارد. نیکل مهم‌ترین کانی این کشور است که عمدتاً صادر می‌شود و مس، کروم، آهن، کوبالت و باریت نیز از دیگر منابع مهم زیرزمینی این کشورند. میزان تولید نفت و گاز طبیعی کوبا، که در سال‌های اخیر کشف شده‌اند، به‌ترتیب ۱.۷میلیون تن و ۱۲۰میلیون متر مکعب در سال است و عمدتاً به مصرف نیروگاه‌های حرارتی می‌رسد. تولید مواد غذایی، فرآوری توتون، محصولات فولادی، کود شیمیایی و ماشین‌آلات و وسایل الکتریکی، الیاف کتانی، سیگار و منسوجات، برخی از فعالیت‌های صنعتی این کشور را تشکیل می‌دهد. وسعت جنگلهای کوبا ۱.۸ میلیون هکتار و تولید چوب و الوار آن ۱.۶ میلیون متر مکعب است. حکومت و سیاست. نوع حکومت کوبا جمهوری سوسیالیستی با یک مجلس قانون‌گذاری است. مجلس ملی کوبا ۶۰۱ نماینده دارد که مورد تأیید حزب کمونیست این کشورند؛ و دورۀ نمایندگی آنان پنج سال است. دکتر فیدل کاسترو [۳۶] متولد ۱۹۲۷ از ۳ دسامبر ۱۹۷۶ سمت ریاست جمهوری و رهبری حزب کمونیست کوبا را برعهده دارد و مسئولیت اجرایی و تشکیل و سرپرستی هیئت دولت نیز با اوست. مردم و تاریخ. جمعیت کوبا حدود ۱۱,۲۴۱,۱۶۱ نفر است (۲۰۱۱) و تراکم نسبی آن به ۱۰۱.۴ نفر در کیلومتر مربع می‌رسد. رشد سالانۀ جمعیت این کشور ۰.۲ درصد است و مولاتو[۳۷]ها (دورگه‌های حاصل از آمیزش نژادهای سفید و سیاه) ۵۱ درصد از جمعیت کشور را به‌خود اختصاص داده‌اند. ۵۵ درصد از مردم آن فاقد مذهب‌اند و ۷۶‌درصد‌ از آنان در شهرها زندگی می‌کنند.‌ زبان رسمی این کشور اسپانیایی است. بومیان تاینو[۳۸] و سیوونی (سیبونی)[۳۹] احتمالاً قدیمی‌ترین ساکنان کوبا بوده‌اند. کریستوف کلمب[۴۰] در نخستین سفر خود به قارۀ جدید (۱۴۹۲) در کوبا پیاده شد و عملیات استعماری اسپانیا، که از ۱۵۱۱ آغاز شده بود، در ۱۵۱۴ با تصرف سراسری کوبا به‌پایان رسید. انگلیسی‌ها در ۱۷۶۲ آن‌جا را تصرف کردند و سال بعد آن را مجدداً به اسپانیا بازگرداندند. جنگ دَه‌سالۀ ۱۸۶۸ تا ۱۸۷۸ علیه استعمارگران اسپانیایی، با ناکامی شورشیان به‌پایان رسید و جنگ امریکا و اسپانیا در ۱۸۹۸ به کوتاه‌شدن دست اسپانیا از کوبا انجامید. با تشکیل نخستین دولت ملی کوبا در ۲۰ مه ۱۹۰۲ استقلال سرزمین مزبور رسماً اعلام شد و دولت امریکا به پاداش حمایت خود از ملّیون کوبایی به در‌دست‌داشتن بندر گوانتانامو اکتفا کرد که این منطقه بعدها به پایگاه نظامی ارتش امریکا مبدل شد. انقلابیون کمونیست به رهبری فیدل کاسترو در ۱۹۵۹ رژیم فاسد و روبه زوال فولخنسیو باتیستا[۴۱] را سرنگون ساختند و نظامی شبیه اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی برای ادارۀ کوبا طراحی کردند. این اقدام با واکنش تند دولت امریکا روبه‌رو شد و به کودتای نافرجام خلیج خوک‌ها[۴۲] در ۱۹۶۲ انجامید که موجب نزدیکی بیشتر دولت کوبا به اتحاد شوروی شد. پس از فروپاشی اتحاد شوروی کوبا به تحکیم روابط خود با چین و ویتنام و کرۀ شمالی پرداخت و دورۀ اقتصادی سختی را پشت سر گذاشت. در دهه‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ اقتصاد کوبا روبه بهبود نهاد، گردشگری مورد توجه و حمایت دولت قرار گرفت و امریکا نیز تا‌حدی از فشارهای خود علیه کوبا کاست. 

 


  1. Greater Antilles
  2. Caribbean Sea
  3. Florida Strait
  4. Windward Passage
  5. Yucatán Strait
  6. Gulf of Mexico
  7. Havana
  8. Isla De La Juventud
  9. Sabana
  10. Camaguey
  11. Canarreos
  12. Jardines De La Reina
  13. islet
  14. Sierra De Los Organos
  15. Sierra De Trinidad
  16. Sierra Maestra
  17. Pico Turquino
  18. Cauto
  19. Sagua La Grande
  20. harbour
  21. beaches
  22. Gulf of Batabano
  23. Gulf of Anamaria
  24. Gulf of Guacanayabo
  25. hydro electric
  26. Santiago De Cuba
  27. Via Clara
  28. Granma
  29. Guantanamo
  30. huricane
  31. sub equatorial
  32. Gulf Stream
  33. trade winds
  34. tropical
  35. inland
  36. Dr. Fidel Castro
  37. Mulato
  38. Taino
  39. Ciboney
  40. Christopher Columbus
  41. Fulgencio Batista
  42. Bay of Pigs