کودک آزاری
کودکآزاری
آسیب عمدی به کودک. کودکآزاری انواع مختلفی دارد؛ ازجمله کوتاهی در تأمین سرپناه کافی، غذا یا درمان پزشکی، آزار بدنی، آزار عاطفی و آزار جنسی. طبق آمار بهدست آمده، حدود نیمی از موارد کودکآزاری براثر غفلت است. با اینکه حدود دَه درصد از موارد بهصورت آزار جنسی است، ولی بیشترین توجه را بهخود جلب کرده است. آزار جنسی کودکان به انواع مختلف صورت میگیرد، و در بیشتر موارد در درون خانواده اتفاق میافتد. قرنهاست که کودکان مورد استثمار و آزار و اذیت قرار میگیرند، ولی گسترۀ این واقعیت بهدلیل اهمیت پیوندهای خونیِ رابطۀ اولیا و فرزندان، بهعنوان شالودۀ جامعه و حفظ حریم خصوصی خانواده و با این ذهنیت که کودکان دارایی پدران و مادرانشان تلقی میشوند، در پردۀ ابهام قرار داشت، ولی در دهۀ ۱۹۷۰، اصطلاح کودکآزاری که دربرگیرندۀ آزار بدنی و غفلت و آزار روانی بود، بهکار رفت و در دهۀ ۱۹۸۰ آزار جنسی کودکان نیز رفتهرفته شناسایی شد. بیشتر کودکانی که تحت آزار جنسی قرار میگیرند را دختران تشکیل میدهند، گرچه شمار چشمگیری از پسران نیز مورد آزاد و اذیت واقع میشوند. آزار پسران معمولاً در سنین پایینتری انجام میشود و آزار شدیدتر است. بیشتر مرتکبان آزار را مردان تشکیل میدهند. بسیاری از کودکانی که در معرض آزار جنسی قرار گرفتهاند، برای جلوگیری از افشاگری زیر فشار آزاردهندگان قرار دارند. عواقب این اعمال در کودک، اغلب توأم با احساس گناه، سرزنشکردن خود، احساس تحقیر و تغییر در رفتار است. اغلب این کودکان دچار تأخیر در رشد بدنی، اختلال زبان و توانایی یادگیری، مشکل رشد شخصیت و اختلالات رفتاری میشوند. در حقوق ایران، بهموجب مادۀ ۶۳۳ قانون مجازات اسلامی، اگر کسی طفلی را در محلی خالی از سکنه رها کند، شخصاً یا به دستور دیگری، به مجازات مقرر در قانون محکوم خواهد شد. کودکآزاری برای اولینبار با تصویب قانون حمایت از کودکان و نوجوانان در تاریخ ۲۵/۹/۱۳۸۱ش بهعنوان جرم عمومی تلقی و برای آن مجازات تعیین شد. بهموجب مادۀ دوم این قانون، همۀ اشخاصی که به سن هجده سال تمام نرسیدهاند، از حمایتهای این قانون برخوردار میشوند. هر نوع اذیت و آزار کودکان و نوجوانان که موجب صدمۀ جسمانی یا روانی و اخلاقی به آنها شود و سلامت جسم و روان آنها را به مخاطره اندازد ممنوع اعلام شده است. علاوهبر آن، هرگونه صدمه و آزار و اذیت و شکنجۀ جسمی و روحی کودکان و نادیدهگرفتن سلامت عمومی و بهداشت روانی و جسمی و ممانعت از تحصیل آنان ممنوع است و مرتکب به مجازات حبس از سه ماه و یک روز تا شش ماه و یا تا ۱۰میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد. در مادۀ سوم این قانون نیز هرگونه خرید، فروش، بهرهکشی و بهکارگیری کودکان بهمنظور ارتکابِ اعمالِ خلاف، ازقبیل قاچاق، ممنوع است و مرتکب به مجازات مقرر در قانون محکوم خواهد شد. گفتنی است که اقدامات تربیتی در چارچوب مادۀ ۵۹ قانون مجازات اسلامی که بهموجب آن اقدامات والدین و اولیای قانونی و سرپرستان صغار و محجورین که بهمنظور تأدیب یا حفاظت آنها انجام میشود، مشروط بر آنکه در حد متعارف تأدیب و محافظت باشد، جُرم محسوب نمیشود.