کوردجو

کورِدْجو (ح ۱۴۹۴م ـ۱۵۳۴)(Correggio)

تابلو عروسي قديسه کاترين، اثر کوردجو

(نام اصلی: آنتونیو آلِگری) نقاش ایتالیایی در دورۀ رنسانس متعالی. از شکوهِ کلاسیک هنرِ لئوناردو داوینچی و تیسین پیروی می‌کرد؛ لیکن تأکید بر حرکت و بازنمایی شکل‌های سیّال‌تر، و تضاد نور و سایه در آثارش ظهور شیوۀ باروکرا بشارت می‌داد. اقامتگاه دایمی‌اش پارما بود، و در کلیسای جامع آن، نقاشی‌های خیره‌کننده‌ای را با ژرفانمایی‌های شکوهمند نقاشی کرد. اثر نظرگیر معراج مریم عذرا (۱۵۲۶ـ۱۵۳۰) از آن جمله است. پرده‌های دینی‌اش، همچون صحنۀ شبانۀ پرستش چوپانان (ح ‌۱۵۲۷ـ۱۵۳۰، نگارخانۀ نقاشی درسدن)، و صحنه‌های اساطیری‌اش ازجمله ژوپیتر و ایو (ح ۱۵۳۲، مجموعۀ والاس، لندن) در قرن ۱۸ ستایش بسیاری را برانگیخت. کوردجوی جوان در کارگاه بیانکی فرّاری در مودنا، و در مانتوا نزد مانتنیا هنر آموخت؛ با این حال بیشتر مجذوب استادی لئوناردو بود، و تأثیر او در سایه‌روشن‌کاری‌های تدریجی و دقیقش مشهود است. بیشتر اوقاتش را در پارما و شهر زادگاهش گذراند، لیکن نقل است که از رُم نیز دیدن کرد، و از دیوارنگاره‌های بزرگ میکلانژ و رافائل تأثیر گرفت، و با توان و جسارتی آشکار، به اجرای مجموعه دیوارنگاره‌های پارما پرداخت. دیوارنگاره‌های کامرا دی سان پائولو (تالار مادر روحانی) در صومعۀ قدّیس لودوویکو (۱۵۱۸) نخستینِ آن‌ها بود؛ لیکن معراج مسیح برای سقف‌ گنبدی سان جووانّی (۱۵۲۰ـ۱۵۲۳) و معراج مریم عذرا برای کلیسای جامع پارما (۱۵۲۶ـ۱۵۳۰)، که کمال ستایش تیسین را برانگیخت، اوج قدرت کوردجو را بازمی‌تابند. گروه‌بندی‌های نمایشیِ ‌جسورانه‌اش که کثیری پیکره را دربرمی‌گیرند، بشارتی است بر شیوۀ باروک در تزیین کلیسا. در نقاشی رنگ‌وروغن، اسلوبی عالی را تکامل بخشید، که برخی از نمونه‌های گزیدۀ آن عبارت‌اند از میلاد مسیح (درسدن)، عروسی قدیسه کاترین و ژوپیتر و آنتیوپه (لوور)، ودانائه (رم). در درونمایه‌های غیردینی‌اش نوعی جاذبۀ جسمانی، و حجم‌نمایی ملایم مشهود است، که جنبۀ دیگری از نبوغ او، و الگویی برای هنرمندانِ ضد نهضت اصلاح دین بود.

 

---