کوه تیزه
کوه‌تیزه (arete)
پشته‌ای تیز و باریک، و جداکنندۀ دو ناوۀ یخچالی[۱]، درّه‌های Uشکل، یا چالگاه[۲]. این عارضه براثر هوازدگی[۳]ناشی از عمل یخ‌زدگی ـ ذوب[۴] شدید در دامنۀ کوه‌ها ایجاد می‌شود. معمولاً مقاطع Uشکل در بخش‌هایی از ناوه‌های یخچالی دامنه‌هایی با شیب بسیار تند در کوه‌تیزه‌ها ایجاد می‌کنند. کوه‌تیزه‌ها در مناطق کوهستانی یخچالی، ازجمله کوه‌های راکی[۵]، هیمالیا[۶] و آلپ[۷]، فراوان‌اند و در انگلستان نیز وجود دارند. از آن جمله است پشتۀ استرایدینگ[۸]، و پشتۀ اسویروال[۹] در لیک دیستریکت انگلستان[۱۰]. کوه‌تیزه‌ای با دامنه‌های پرشیب در آلپ. کوه‌های آلپ براثر بالا‌آمدن بستر دریا، ناشی از حرکت صفحه‌های زمین‌ساختی، تشکیل شده‌اند و حرکت یخچال‌ها طی دوره‌های یخبندان آن‌ها را شکل داده‌اند. کوه‌تیزه پشته‌ای با دامنه‌های پرشیب است که بین دو درۀ یخچالی یا چالگاه قرار دارد. اگر سه چالگاه به‌سمت یک نقطه فرسایش یابند، امکان دارد کوه‌تیزه‌ای مثلثی تشکیل شود.