کوک

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

کوک

در موسیقی تنظیم زیرایی (زیروبم) ساز با آوایی که معمولاً برای هر نُت در نظر گرفته شده. در قدیم به آن «اصطخاب» می‌گفتند که بر دو نوع بوده است: معهود و غیر معهود. گاهی نیز به‌جای اصطلاح کوک‌کردن واژۀ تسویه را به‌کار می‌بردند. چپ‌کوک و راست‌کوک از اصطلاحات رایج موسیقی امروز است. سازهای ایرانی به‌سبب ساختمان خاص و کیفیت صدادهی مخصوص، کوک‌های خاصی نیز دارند؛ به این معنا که سازهایی مانند تار، سه‌تار، سنتور، و کمانچه برای هر دستگاه کوک خاصی دارند؛ و برخی نوازندگان مانند جلیل شهناز، احمد عبادی، و فرهنگ شریف چند کوک‌ ابداع کرده‌اند که در هنگام نواختن آواز یا دستگاهی خاص فضا و حالت زیباتری القا شود. کوک‌کردن سازهای کلاویه‌دار با دشواری بیشتری همراه است و اغلب به یک کوک‌کننده حرفه‌ای نیاز دارد.