کیوان، مرتضی (اصفهان ۱۳۰۰ـ تهران ۱۳۳۳ش)
مرتضی کیوان | |
---|---|
زادروز |
اصفهان ۱۳۰۰ش |
درگذشت | تهران ۱۳۳۳ش |
ملیت | ایرانی |
شغل و تخصص اصلی | روزنامه نگار |
شغل و تخصص های دیگر | نویسنده، شاعر، منتقد |
گروه مقاله | ادبیات فارسی |
خویشاوندان سرشناس | پوری سلطانی (همسر) |
کیوان، مرتضی (اصفهان ۱۳۰۰ـ تهران ۱۳۳۳ش)
نویسنده، شاعر، منتقد، روزنامهنگار. پس از دریافت دیپلم در وزارت راه استخدام شد و پس از یک دورۀ فنی به همدان رفت. عاشق ادبیات بود و در مجلهها و نشریات مترقی آن دوره مطالبی در نقد ادبی مینوشت. پس از اشغال ایران و فرار رضاشاه به تهران آمد. در ۱۳۲۰ش، به حزب توده پیوست. با ادبا و شعرایی ازجمله احمد شاملو، هوشنگ ابتهاج، فریدون رهنما، سیاوش کسرایی، و محمدجعفر محجوب دوست و آشنا بود. در اسفند ۱۳۲۶ش، با عدهای از روزنامهنگاران مبارز، اتحادیۀ «نویسندگان مطبوعات ایران» را تأسیس کرد. اولین کارهای خود را در مجلۀ جهان نو، به صاحبامتیازی میرحسین حجازی، چاپ کرد. با مجلۀ بانو، بهسوی آینده (ارگان حزب توده)، کبوتر صلح، نشریهای کوچک به مدیریت جهانگیر بهروز و همکاری گروهی از نویسندگان چپ کار میکرد و همچنین با نشریۀ شیوه که در آن نقد مینوشت. نیز در مطبوعات دهۀ ۲۰، ازجمله شهباز و سوگند، با امضای دلپاک، آفریده، آبنوس، بیزار، پگاه، مطلب مینوشت. در ۱۳۳۳ دستگیر و زندانی و به بندرعباس تبعید شد. در شهریور همان سال پس از دستگیری مجدد همراه سرهنگ سیامک و سروان مختاری محکوم و در ۲۷ مهر اعدام شد. پوری سلطانی (کتابدار برجستۀ ایرانی) همسر او بوده.