گاز نادر

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

گاز نادر (rare gas)

(یا: گاز بی‌اثر[۱]، گاز نجیب[۲]) هریک از عناصر گروه شش‌گانۀ هلیوم[۳]، نئون[۴]، آرگون[۵]، کریپتون[۶]، زنون[۷]، و رادون[۸]. در ابتدا، به گازهای «بی‌اثر» موسوم بودند، زیرا در هیچ‌گونه واکنش شیمیایی شرکت نمی‌کردند، ولی مشخص شد که این امر صحیح نیست. در ۱۹۶۲، زنون با فلوئور ترکیب شد و پس از آن نیز ترکیباتی از آرگون، کریپتون، و رادون با فلوئور و اکسیژن به‌دست آمد. عدم فعالیت بیش از حد گازهای نادر به‌علت پایداری ساختار الکترونی آن‌هاست. همۀ لایه‌های الکترونی[۹] (ترازهای انرژی[۱۰]) در اتم‌های گاز بی‌اثر پُرند و جز هلیوم، همگی دارای هشت الکترون در خارجی‌ترین لایه خود (لایۀ ظرفیت[۱۱])اند. پایداری آشکار این آرایش الکترونی منجر‌به طرح‌ریزی قاعدۀ اکتت (هشت‌تایی)[۱۲] شد که انواع متفاوت پیوندهای شیمیایی در ترکیبات ساده را تشریح می‌کند.

 


  1. inert gas
  2. noble gas
  3. helium
  4. neon
  5. argon
  6. krypton
  7. xenon
  8. radon
  9. electron shells
  10. energy levels
  11. valency shell
  12. octet rule