گسترش

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

گسترش (موسیقی)(development)

(یا: دِوِلوپْمان) در موسیقی‌، روند تکاملی‌ ترکیب‌ عناصر ساختاری‌ بسط‌یابنده‌ و پیش‌رونده‌ در آهنگ‌سازی‌. این‌ اصطلاح خصوصاً به‌ روند تکاملی‌ در بخش‌ مرکزی‌ فرم‌ سونات‌ اشاره‌ دارد، که‌ به‌دنبال‌ قسمت‌ نمایش سوژه‌ها می‌آید، قسمتی‌ که‌ در آن‌ عناصر ساختاری‌ تِماتیک‌ به‌شکل‌ سوژه‌ ارائه‌ می‌شوند تا به‌شیوه‌های‌ گوناگون‌ گسترش‌ یا بسط‌ یابند، و هارمونی‌ نیز دچار مُدولاسیون[۱]هایی‌ پرپیچ‌وخم‌تر از قسمت‌ نمایش‌ سوژه‌ها یا قسمت‌ گردآمدن‌ دوبارۀ‌ سوژه‌ها (رکاپیتولاسیون‌[۲]) می‌شود، و کلاً‌ تا پیش‌ از ظهور دوباره‌ در قسمت‌ رکاپیتولاسیون‌ از گام‌ پایه‌ دوری‌ می‌کند. رویۀ‌ معمول‌ آن‌ چنین‌ است‌ که‌ سوژۀ‌ اول‌ یا دوم‌ یا هردو را بسط‌ و گسترش‌ دهند، اما این‌ رویه‌ به‌هیچ‌وجه‌ ثابت‌ نیست‌ و به‌ دلخواه‌‌ چیزهای‌ تازه‌ای‌ هم‌ می‌توان به‌ آن‌ وارد کرد.

 


  1. modulation
  2. recapitulation