گسکل، الیزابت (۱۸۱۰ـ۱۸۶۵)

گَسْکِل، اِلیزابِت (۱۸۱۰ـ۱۸۶۵)(Gaskell, Elizabeth)

گَسْکِل، اِليزابِت

(نام اصلی: الیزابت کلِگْهورن استونسن) رمان‌نویس انگلیسی. مشهورترین رمانش، کرانفورد (۱۸۵۳)، شرح محفل صمیمی کوچک در شهری کوچک است که الگوی آن از زادگاه نویسنده، ناتسفورد چشر، اقتباس شده است. برخی کتاب‌هایش، که اغلب به مسائل اجتماعی می‌پردازند، عبارت‌اند از مری بارتون (۱۸۴۸)، شمال و جنوب (۱۸۵۵)، عشاق سیلویا (۱۸۶۳ـ۱۸۶۴)، و اثر نیمه‌تمام همسران و دختران (۱۸۶۶). گسکل شرح حال جانب‌دارانه و بی‌پردۀ دوست خود شارلوت برونته (۱۸۵۷) را نیز نوشته است. در لندن متولد شد و بیشتر جوانی خود را نزد خاله‌اش در ناتزفورد گذراند. در ۱۸۳۲ با ویلیام گسکل (۱۸۰۵ـ۱۸۸۴)، کشیش پیرو کلیسای یکتاپرستان منچستر، ازدواج کرد. از آن پس به مراقبت از چهار دخترش پرداخت و با کمک به بی‌کاران، بینوایان و روسپی‌های محلات فقیرنشین منچستر، و رفت‌و‌آمد و پذیرایی از دوستان و آشنایان خود زندگی پرمشغله‌ای را گذراند. با نوشتن مری بارتون شهرت خود را در رمان‌نویسی تثبیت کرد. در این رمان با ژرف‌بینی و احساس هم‌دردی زندگی و عواطف افراد طبقۀ کارگر را توصیف کرده است. گسکل دوست چارلز دیکنز و آشنای تامس کارلایل و ویلیام تَکِری بود. به دعوت دیکنز مطالبی برای نشریۀ هاوس‌هولد وردز نوشت و در همین نشریه بود که کرانفورد در فاصله۱۸۵۱ تا ۱۸۵۳ انتشار یافت. دوّمین رمان بلندش روت بسیار جنجال‌انگیز بود زیرا قهرمان داستان، که دلسوزانه تصویر می‌شود، مادری است که فرزندی دارد بی‌آن‌که ازدواج کرده باشد. رمان شمال و جنوب دنبالۀ رمان مری بارتون بود که تأکید بیشتری بر دیدگاه‌های مدیران و صاحبان صنایع داشت. حوادث همۀ آثار بعدی‌اش، که مشخصۀ آن‌ها پختگی روش نویسندگی اوست، در خارج از شهرها اتفاق می‌افتد. عشاق سیلویا رمانس جذابی است که ماجراهای آن در ایام اقتدار مأموران سربازگیری می‌گذرد. دختر عمو فی‌لیس داستانی شبانی به نثری زیباست. آخرین و بهترین اثرش، همسران و دختران، که در نشریۀکورن‌هیل گزت انتشار یافت، با مرگ ناگهانی وی ناتمام ماند.

 

---