گوئیش، داملیون د
گوئیش، داملیون د (1502ـ1574) Gois, Damiao de
انسان‌گرا و وقایع‌نگار پرتغالی. به همه جای اروپا سفر کرد و با محققانی مانند اراسموس[۱] و بمبو[۲] دیدار کرد. پس از چند سال خدمت به دولت، از کار کناره گرفت و خود را کاملاً وقف مطالعه و تحقیق کرد. مهم‌ترین آثارش که به زبان‌های پرتغالی و لاتین انتشار داد، شرح وقایع شاهان پرتغال، امانوئل اول[۳] و ژان سوم[۴] است. گوئیش از خانواده‌ای اشرافی بود. در النکر[۵] زاده شد و در دربار شاه امانوئل نیکبخت[۶] پرورش یافت. ژان سوم، پسر و جانشین امانوئل، در 1523 او را در مقام منشی نمایندگی تجاری پرتغال در آنتورپ[۷] برگزید. بعدها در انجام مأموریت‌های دولتی به چند کشور اروپایی سفر کرد. در 1533، به توصیۀ دوستش اراسموس، از مقامش کناره‌گیری کرد تا تمام وقت خود را به مطالعه و تحقیق اختصاص دهد. در پادوا[۸] (1534ـ1538) با پیترو بمبو[۹] دیدار کرد. پس از ازدواج با یوهانا وان هارگن[۱۰]، بانویی هلندی از طبقۀ اعیان، شش سال در لوون[۱۱] زندگی کرد. در 1558 سرپرست اسناد ملی پرتغال در لیسبون[۱۲] شد و در همان سال در مقام وقایع‌نگار رسمی دربار منصوب شد. در اواخر عمرش، دادگاه تفتیش عقاید او را زندانی کرد و خانواده‌اش نیز او را تنها گذاشتند و احتمالاً در ملک خانوادگی خود در النکر در چند مایلی شمال لیسبون درگذشت. عناوین آثارش در اخبار پادشاهی امانوئل اول و ژان سوم عبارت‌اند از وقایع‌نامۀ شاه نیکبخت دون امانوئل[۱۳] (در چهار بخش) (1566ـ1567)؛ و وقایع‌نامۀ شاه دون ژوائو[۱۴] (1567). همچنین رساله‌ای نیز به زبان لاتینی در خصوص مذهب و رسوم مردم اتیوپی[۱۵] نوشت (1540).