یاقوت (کتاب)

یاقوت (کتاب) Yaqut (Arabic book)

کتابی به زبان عربی، دربارۀ علم کلام و اصول عقاید شیعه امامیه، تألیف ابواسحاق ابراهیم بن نوبخت (نیمه اول قرن ۴ق). قدیمی‌ترین کتاب کلامی شیعه است. متن مستقلی از آن امروزه در دست نیست، ولی تمام کتاب در شرحی که علامه حلّی (متوفی ۷۲۶ق) تحت عنوان انوارالملکوت فی شرح الیاقوت بر آن نوشته به‌طور کامل حفظ شده است. علامه حلّی جزءبه‌جزء مطالب کتاب را نقل کرده و سپس به شرح آن پرداخته است. کتاب یاقوت در ۱۵ باب تنظیم شده و ازجمله مباحث آن: جوهر و عرض، بحث وجود، توحید و اثبات صانع، صفات و اسماء الهی، عدل، تکلیف، لطف، وعده وعید، نبوت و امامت است. نوبختی در این کتاب به رد نظریات اشعری پرداخته و نیز قول محمد بن زکریای رازی را دربارۀ لذت شرح داده است. قبل از علامه حلّی، ابن ابی الحدید، شارح معروف نهج‌البلاغه، هم شرحی بر این کتاب نوشته که از‌میان رفته است.