یایو ییلین (۱۹۱۱ـ۱۹۹۴)
یائو ییلین (۱۹۱۱ـ۱۹۹۴)(Yao Yilin)
| یایو ییلین Yao Yilin | |
|---|---|
| زادروز |
۱۹۱۱م |
| درگذشت | ۱۹۹۴م |
| ملیت | چینی |
| تحصیلات و محل تحصیل | تحصیل در دانشگاه چینگ هوآ |
| شغل و تخصص اصلی | دولتمرد |
| گروه مقاله | تاریخ جهان |
دولتمرد کمونیست چینی. در دهۀ ۱۹۶۰ وزیر بازرگانی بود، ولی در جریان انقلاب فرهنگی «ضدبورژوازی» (۱۹۶۶ـ۱۹۶۹) او را تصفیه کردند و یکی «از سه عنصر[۱]» خواندند. در ۱۹۷۳ از او اعادۀ حیثیت کردند و او با حمایت دنگ‌شیائو پینگ اصلاح‌طلب در ۱۹۷۹ معاون نخست‌وزیر شد. یائو در مقام عضو دبیرخانه (۱۹۸۰ـ۱۹۸۵) و دفتر سیاسی حزب کمونیست (از ۱۹۸۵)، در دهه ۱۹۸۰ که ژائو زیانگ[۲]، نخست‌وزیر چین، با اجرای اصلاحات بنیادی «سوسیالیستی مبتنی‌بر بازار» اقتصاد چین را دگرگون ساخت، بر برنامه‌ریزی اقتصادی نظارت داشت. یائو از حامیان دوپهلویِ این اصلاحات به‌شمار می‌رفت، زیرا به ضرورت حفظ حکومت مرکزی حزب، برای رفع نابرابری‌های منطقه‌ای و جلوگیری از آشوب اجتماعی اعتقاد داشت. متعاقباً به یکی از چهره‌های محافظه‌کار در رهبری نوین «هوادار دنگ» کشور تبدیل شد و در انتصاب لی‌پنگ محتاط‌تر به نخست‌وزیری، پس از انتخاب ژائو به دبیرکلی حزب در ۱۹۸۷، نقش تعیین‌کننده‌ای داشت. یائو همچنین از حامیان روابط نزدیک‌تر با اتحاد شوروی بود و در ژوییۀ ۱۹۸۵ با آن کشور پیمان تجاری امضا کرد. وی از دنگ و لی‌پنگ در توسل به زور برضد جنبش دانشجویی طرفداری از دموکراسی در ژوئن ۱۹۸۹ نیز حمایت کرد. در اکتبر ۱۹۹۲، از دفتر سیاسی حزب کمونیست چین کناره گرفت تا راه برای ترقی رهبران حزبی جوان‌تر باز شود. یائو، پسر یک زمین‌دار، در ایالت آنهوئی[۳] به‌دنیا آمد و در مدرسه‌ای مسیحی به تحصیل پرداخت و سپس به دانشگاه چینگ‌هوآ[۴] رفت. در زمان دانشجویی در ۱۹۳۵ به حزب کمونیست پیوست و در جریان مبارزۀ رهایی‌بخش و جنگ داخلی (۱۹۳۷ـ۱۹۴۹) کمیسر سیاسی ارتش آزادی‌بخش خلق بود. پس از پیروزی کمونیست‌ها در ۱۹۴۹، در زمرۀ مدیران حزبی درآمد و در امور اقتصادی خبره شد و به‌عنوان فردی عمل‌گرا و برنامه‌ریز اقتصادی شهرت یافت.