یزید بن مهلب ( ـ ح ۱۰۰ ق)
یَزیدِ بن مُهَلَّب ( ـ ح ۱۰۰ق)
سردار عرب در خلافتِ امویان؛ پسر مُهَلّب بن ابی صُفره. پس از مرگ پدر به فرمان عبدالملک بن مروان والی خراسان شد (۸۳ق) تا این‌که شش سال بعد، با سعایت حجاج بن یوسف، از این منصب برکنار و زندانی شد، اما از زندان گریخت و به شام رفت. در خلافت سلیمان بن عبدالملک به حکومت خراسان رسید و این بار به فتوحات مهمی نائل آمد. پس از آن، به حکمرانی بصره منصوب شد. هنگامی‌که عمر بن عبدالعزیز به خلافت رسید، یزید را عزل و در حلب زندانی کرد. درپی مرگ این خلیفه، یزید با کمک غلامانش از زندان گریخت و بصره را تصرف کرد، اما یزید بن عبدالملک برادر خود، مسلمه، را به دفع او فرستاد و پس از چند جنگ که میان دو طرف درگرفت، یزید کشته شد.