ساختارشکنی

ساختارشکنی (deconstruction)
(یا: شالوده‌شکنی؛ ساخت‌شکنی) در نظریۀ‌ ادبی، شکل افراطی پساساختارگرایی که ژاک دریدا، فیلسوف فرانسوی، آن را رواج داد. ساختار‌شکنان، متن را بازی ساختاری بی‌حسابی می‌دانند، که نهایتاً هیچ معنای معیّنی از آن حاصل نمی‌شود. آنان، با تجزیه و تحلیل ساختار درونی متن، خاصه تناقض‌های آن، پرده از وجود معانی زیرمتنی برمی‌دارند که غالباً با آنچه پدیدآورنده در نظر داشته است متفاوت‌اند و بدین‌سان نشان می‌دهند که محال است بتوان معنای ثابتی به اثری نسبت داد. آغازگر ساختارشکنی رولان بارت، منتقد فرانسوی، بود که در کتاب اسطوره‌شناسی‌ها (۱۹۵۷) به بررسی بی‌ثباتی ذاتی رابطۀ نشانه با مصداق در طیفی از پدیده‌های فرهنگی پرداخت، که شامل آثار ادبی و همچنین تبلیغات، آشپزی، ورزش کشتی، و غیره بودند. نیز ← دیکانستراکشبیسم

 

---