طبل

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Drum)
طبل

طَبل (drum)

هریک‌ از سازهای‌ ردۀ سازهای‌ کوبه‌ای‌ دربرگیرندۀ‌ طبل‌های‌ چوبی‌ شیاردار، طبل‌های‌ فولادی‌ ساخته‌شده‌ از بشکه‌های‌ نفت‌، و گروه‌ عمدۀ‌ طبل‌های‌ پوستی‌ که‌ از پوسته‌ یا تنۀ‌ درخت‌، فلز، یا سفال‌ ساخته‌ می‌شوند و یک‌ یا دو طرف‌شان‌ را پوستی‌ قابل ‌ارتعاش‌ از پلاستیک‌ یا پوست‌ دباغی‌شده‌ می‌کشند. طبل‌ها را با دست‌ یا یک‌ یا دو مضراب‌ می‌نوازند؛ طبل‌ از قدیمی‌ترین‌ سازهای‌ شناخته‌شده‌ است‌.

طبل‌های کوک‌دار. بیشتر طبل‌ها زیرایی‌ نامعیّن‌ بم‌ یا زیر دارند و به‌مثابۀ سازهای‌ ریتمی‌ عمل‌‌می‌کنند. استثناهای‌ این‌ مورد طبل‌های‌ فولادی‌، تیمپانی‌[۱] ارکستری‌ (طبل‌های‌ زنجیره‌ای‌)، و طبلا[۲]ی‌ هندی‌‌اند که‌ با زیرایی‌های‌ مشخص‌ کوک‌ می‌شوند. کالونگوی‌ افریقایی‌ دوطرفه‌ (طبل‌ سخن‌گو) نیز می‌تواند با واردکردن‌ فشار بر زه‌های‌ کشیده‌شده‌اش‌ زیرایی‌های‌ مختلف‌ تولید کند: کشش‌ بیشتر روی‌ پوستۀ‌ طبل‌ زیرایی‌ بالاتری‌ ایجاد می‌کند. طبل‌های‌ قاب‌دار، مثل‌ بودرون‌ ایرلندی‌ و تامبور دو باسک‌ (دف و دایره)، کوچک‌ترند و طنین‌ سبک‌تری‌ دارند و دارای‌ زنجیرها یا زنگ‌های‌ کوچک‌ نیز می‌توانند باشند.

طبل‌های ارکستری و نظامی. طبل‌های‌ ارکستری‌ دربرگیرندۀ‌ تیمپانی‌، دایره‌زنگی‌، طبل‌ کوچک‌، طبل‌ بزرگ‌، و طبل‌ باس‌اند، که‌ طبل‌ اخیر یک‌طرفه‌ (با یک‌ پوسته‌) طنینی‌ زنگ‌دار تولید می‌کند، که‌ دراین‌حال‌ طبل‌ گانگ‌ نامیده‌ می‌شود، یا دوطرفه‌ (با دو پوسته‌) که صدای‌ انفجاری‌ غلیظی‌ با زیرایی‌ نامعیّن‌ تولید می‌کند. ارکسترهای‌ نظامی‌ پیاده‌نظام‌ از طبل‌های‌ کوچک‌ (نظامی‌) و بزرگ‌ استفاده‌ می‌کنند، و دسته‌های‌ سواره‌نظام‌ نیز یک‌ جفت‌ تیمپانی‌ را روی‌ پشت‌ اسب‌ می‌بندند و در موقعیت‌های‌ رسمی‌ و تشریفاتی‌ می‌نوازند.

طبل‌های پاپ و جاز. طبل‌های‌ ارکستر رقص‌ از «ترَپ‌»های‌ جاز دیکسیلند تا گروهی‌ از سازهای‌ کوبه‌ای‌ یکسان‌ همراه‌ با گستره‌ای‌ از انواع‌ مضراب‌ها را دربرمی‌گیرند. علاوه‌بر طبل‌های‌ کوچک‌ و طبل‌های‌ باس‌ با مضراب‌های‌ پایی‌، طبل‌های‌ زیادی‌ از نوع‌ تام‌تام‌ها و بونگوهای‌ زیرایی‌دار وجود دارند، همچنین‌ سنج‌های‌ آویخته‌[۳]، های‌ ـ هَت[۴] (سنج‌های‌ دوتایی‌ که‌ با پا نواخته‌ می‌شوند)، زنگوله‌ها، و ناقوس‌ها. نوآوری‌های‌ اخیر عبارت‌اند از سازهایی‌ همچون‌ راتاتوم‌های‌ مدور کوک‌‌شونده‌، طبل‌های‌ الکترونیک‌، و طبل‌ ماشینی که‌ یک‌ سینتی‌سایزر کوبی‌ است‌.

 


  1. timpani
  2. tabla
  3. suspended cymbal
  4. hi-hat