فاستی

فاسْتی (fasti)

فاسْتي

به زبان لاتینی «قانونی»، در روم باستان، فهرست‌ها یا دفاتر ثبت گوناگون. در‌اصل شامل تقویم‌هایی بود که د‌یِس فاستی (ایام قضا، روزهای قانونی) را نشان می‌داد که در آن‌ها به امور قضایی و حکومتی رسیدگی می‌شد. بعداً فاستی ثبت وقایع، دفاتر ثبت قضات، کسانی که از آن‌ها استقبال رسمی (تریومف) می‌شد و فهرست‌های رویدادهای مهم سال را نیز دربر‌گرفت. فاستی شامل فاستی دیورنی، سالنامۀ رسمی با ذکر تاریخ و نحوۀ اجرای مراسم مذهبی و روزهای بازار بود. آن را نخستین‌بار گنایوس فلاویوس، بردۀ آزاد شده، و دبیر آپیوس کلودیوس کایکوس در ۳۰۴پ‌م بر لوح‌های نصب‌شده در میدان مرکزی رُم منتشر کردند. پس از تهیۀ تقویم یولیانی در ۴۵پ‌م یولیوس سِزار، فاستی جدیدی منتشر کرد. فاستی ماگیستِرالِس، یا فاستی آنالِس یا هیستوریکی، شامل گاه‌شمار رویدادهایی بود که ادارات مختلف حکومتی منتشر می‌کردند. فاستی در دیگر شهرک‌ها و شهرهای ایتالیا نیز منتشر می‌شد (مانند فاستی اوستی‌نِسِس در اوستیا). اووید نیز اثری دارد به نام فاستی که عبارت است از تقویم شاعرانۀ سال مردمی و تنها شش ماه اول آن باقی ‌مانده است.

 

---