یاخته جنسی
(تغییرمسیر از Gamete)
یاخْتۀ جنسی (gamete)
(یا: گامِت) یاخته‌ای که براثر ترکیب با یاختۀ جنسی دیگر، در تولیدمثل جنسی، یاخته تخم (زیگوت)[۱] را پدید می‌آورد. نمونۀ یاخته‌های جنسی شامل اسپرم و تخمک[۲] است. در بیشتر موجودات، براثر تقسیم کاهشی (میوز)[۳]، یاخته‌های جنسی هاپلویید یا تک‌لاد[۴]ند، یعنی دارای نیمی از کروموزوم‌های والدند. در موجودات عالی، یاخته‌های جنسی دو نوع‌اند. انواع غیرمتحرک بزرگ یاخته‌های تخم یا تخمک (← تخمک) نامیده می‌شوند و انواع کوچک اسپرم نام دارند. این یاخته‌ها براثر لقاح[۵] با هم ترکیب می‌شوند. در برخی موجودات ابتدایی، یاخته‌های جنسی یکسان‌اند یا احتمالاً به سویه‌های آمیزشی متفاوتی تعلق دارند، ولی هیچ تفاوت آشکاری در اندازه و ظاهر آن‌ها مشاهده نمی‌شود.