جوتو
| جوتو Giotto | |
|---|---|
| زادروز |
وسپینیانو، شمال فلورانس ح ۱۲۷۷/۱۲۶۷م |
| درگذشت | ۱۳۳۷م |
| ملیت | ایتالیایی |
| شغل و تخصص اصلی | نقاش |
| شغل و تخصص های دیگر | معمار |
| آثار | تخته نگاره مریم اوگنیسانتی (اوفیتسی، فلورانس)؛ معماری برج ناقوس کلیسای جامع فلورانس؛ طراحی موزاییک کاری کشتی نجات کلیسا برای کلیسای سان پیترو در رم |
| گروه مقاله | نگارگری و مجسمه سازی جهان |
جوتّو (ح ۱۲۷۷/۱۲۶۷ـ۱۳۳۷م)(Giotto)
(نام اصلی: جوتّو دی بوندونه[۱]) نقاش و معمار ایتالیایی. بسیاری او را بنیادگذار نقاشی نوین می‌دانند، ولی بی‌شک در تحوّل هنر اروپایی تأثیری ژرف داشته است. میثاق‌های بیزانسی[۲] را وانهاد و طبیعت‌گرایی[۳] نوینی را صورت بخشید. قدّیسان را همچون افراد واقعی، با پیکری استوار و زنده، و صریح و گویا تصویر می‌کرد. شیوۀ او به توصیف رویدادهای کتاب مقدس، انسجام روایی بیشتر، و کشش عاطفی قوی‌تری بخشید. از آثار عمده‌اش، سلسله دیوارنگاره[۴]هایی در کلیساهای فلورانس[۵] و پادوا[۶] درخور ذکرند. جوتّو در وِسپینْیانو[۷]، شمال فلورانس، به‌دنیا آمد، و احتمالاً نزد جووانّی چیمابوئه[۸] هنر آموخت. به‌سبب شهرتی که در دوران زندگی‌اش کسب کرد، سفارش کارهای عمده‌ای در توسکان[۹]، رُم، و ناپل به او محوّل شد. بیشتر این آثار، اکنون از میان رفته‌اند؛ لیکن مجموعۀ دیوارنگاره‌هایی که در نمازخانۀ آرنا[۱۰] در پادوا باقی مانده است، مقام شاخص او را به‌مثابۀ یکی از شخصیت‌های مهم هنر اروپا، محرز می‌سازد. این دیوارنگاره‌ها که از ۱۳۰۳ تا ۱۳۰۶م اجرا شده‌اند، زندگی مسیح و زندگی مریم عذرا را در ۳۸ صحنه تصویر می‌کنند. ظاهراً جوتّو از پیِترو کاوالّینی[۱۱] (ح ۱۲۵۰ـ ح ۱۳۳۰م)، نقاش معاصرش در رم، و مجسمه‌سازانی همچون نیکلا پیسانو[۱۲] و جووانّی پیزانو[۱۳]، و نیز مجسمه‌های باستانی تأثیر گرفته است؛ ولی پیکره‌هایی که به‌تصویر کشیده است، دارای شکوه و شکل‌نمایی بی‌سابقه‌اند و از توانایی نمایشگری شگرفی بهره دارند. یگانه اثر معماری برجا مانده از جوتّو، برج ناقوس کلیسای جامع فلورانس است، که ساخت آن در ۱۳۳۴م، یعنی هم‌زمان با انتصابش به سرپرستی امور ملی فلورانس، آغاز شد. این ساختمان در زمان جوتّو به‌پایان نرسید، و طرح آن بعدها تغییر یافت. دیوارنگاره‌های کلیسای علیای قدیس فرانسیس[۱۴] در آسّیزی[۱۵] که بین سال‌های ۱۲۹۷ و حدود ۱۳۰۵م اجرا شده‌اند، مدّت‌ها منسوب به جوتّو بوده‌اند، لیکن اکنون به‌رغم شباهت‌های عمیقی که با کارهای جوتّو دارند، از آثار هنرمندان دیگر دانسته می‌شوند. از دیگر آثار عمده در دیوارنگاری، تزیین چهار نمازخانه در سانتا کروچۀ[۱۶] فلورانس، درخور ذکرند، که دو دیوارنگارۀ آن برجا مانده‌اند. تخته‌نگاره‌های بسیاری منسوب به جوتّو است که مریم اوگنیسانتی[۱۷] (اوفیتسی[۱۸]، فلورانس) مهم‌ترین آن‌ها به‌شمار می‌رود؛ در این اثر، طبیعت‌گرایی و حساسیت نوظهوری در توصیف مریم و کودک به‌کار رفته است. همچنین موزائیک[۱۹]کاری عظیمی را با نام کشتی نجات کلیسا[۲۰] برای کلیسای سان پیِترو[۲۱] در رم طراحی کرد، که بعدها بسیار تغییر یافت. هنر جوتّو که به‌وسیلۀ شاگردانش، به‌ویژه مازاتچو[۲۲]، ادامه یافت، شالودۀ تکامل بعدی رنسانس[۲۳] ایتالیا را پی‌ریزی کرد.
- ↑ Giotto di Bondone
- ↑ Byzantine
- ↑ naturalism
- ↑ fresco
- ↑ Florence
- ↑ Padua
- ↑ Vespignano
- ↑ Giovanni Cimabue
- ↑ Tuscany
- ↑ Arena
- ↑ Pietro Cavallini
- ↑ Nicola Pisano
- ↑ Giovanni Pisano
- ↑ Upper Church of St Francisco
- ↑ Assisi
- ↑ Sta Croce
- ↑ Ognissanti Madonna
- ↑ Uffizi
- ↑ mosaic
- ↑ Novicella/The Ship of the Church
- ↑ St Peter’s Basilica
- ↑ Masaccio
- ↑ Renaissance