لیوورنو
لیووُرْنو (Livorno)
(به انگلیسی لِگْهورن[۱]) بندر صنعتی و تفریحیِ توسکان[۲]، در غرب ایتالیا، به‌فاصلۀ ۷۵کیلومتری جنوب غربی فلورانس[۳]، با ۱۶۶,۴۰۰ نفر جمعیت (۱۹۹۲). صنایع کشتی‌سازی، پالایشگاه نفت، و تولید وسایل نقلیۀ موتوری دارد. قلعه‌ای متعلق به قرن ۱۲م دارد که خانوادۀ مدیچی[۴] در قرن ۱۶ آن را گسترش دادند. یک دانشگاه نیروی دریایی نیز دارد. ساختمان کلیسای جامع آن در ۱۵۹۴ ساخته شد. این شهر چهار کاخ با ایوان ورودی در میدان مجاور کلیسای مزبور، چندین کاخ و کلیسا از دورۀ رنسانس، و قلعه‌های باشکوه ساحلی دارد. لیوورنو در قرن ۱۴م تحت سلطۀ پیزا[۵] بود. در آغاز قرن ۱۵م فرانسوی‌ها آن را تصرف کردند و در ۱۴۰۷م آن را به جنووا[۶] فروختند. فلورانسی‌ها[۷] در ۱۴۲۱م لیوورنو را خریدند و از آن پس، دوران رفاه و ترقی آن آغاز شد. در ۱۶۰۶ این بندر برای ورود تاجران از هر ملیتی باز شد و از ۱۶۹۱ تا ۱۸۶۷ بندر آزاد بود.