مارشال، جان (۱۸۷۶ـ ۱۹۵۸)
مارْشال، جان (۱۸۷۶ـ ۱۹۵۸)(Marshall, John)
باستان‌شناس انگلیسی. در مقام مدیر کل باستان‌شناسی در هند (۱۹۰۲ـ۱۹۳۱)، مسئول نقشه‌برداری‌ها و حفاری‌های گسترده‌ای بود، ازجمله در حفاری‌ها موهنجو دارو[۱] و هاراپا[۲] در بخش شمال غربی هند (اکنون واقع در پاکستان). این حفاری‌ها به کشف تمدنی ناشناخته به نام تمدن درۀ سِند[۳] منجر شد. طی حفاری‌های منظم و برنامه‌ریزی‌شدۀ او ۸۰۰ کارگر در یک محل کار می‌کردند. این کار از نظام اسکان «شهری»، همچنین، شبکه‌های فاضلاب و نشانه‌های گسترده‌ای از مُهرهای حک‌شده پرده برداشت. اشیای یافت‌شده در موهنجو دارو امکان مقایسه را با بقایای فراوان و با ارزشی فراهم آورد که از حفاری‌های جدید در شهر سومری باستانی اور[۴] در بین‌النهرین به‌دست آمده بود و از پیوندهای بازرگانی میان این دو تمدن خبر دادند. جایگاه‌های مهم دیگری که حفاری شدند عبارت‌اند از تاکسیلا[۵] در تپه‌ماهورهای هیمالیا[۶]، جایگاه‌های دورۀ بودایی[۷] از قبیل سانچی[۸]، واقع در بخش مرکزی هند، و سارنات[۹] در درۀ گنگ[۱۰]. مارشال، در مقام مدیر کل باستان‌شناسی در هند، به بخش باستان‌شناسی توجه فراوان داشت و برای بخشیدن هویتی فرهنگی به باستان‌شناسی هند به خدماتی چون تهیۀ متون و منابع مربوط به تاریخ هنر اکتفا کرد. آثار متعددی منتشر کرد، ازجمله موهنجو دارو و تمدن درۀ سِند[۱۱] (۱۹۳۱) و تاکسیلا (۱۹۵۱).