رودپیچ

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Meander)

رودپیچ (meander)

(یا: مآندر) انحنای حلقه‌ای در رودخانه، به‌صورت جریانِ سینوسی‌شکل در منطقۀ مسطح. در حین جریان رودخانه، هر نوع انحنایی در مسیر آن براثرِ جریان تشدید می‌شود. در انحنای بیرونی، سرعت بیشتر و درنتیجه، فرسایش براثر جریان رودخانه شدیدتر است. در این بخش، رودخانه کنارۀ[۱] بیرونی خود را قطع می‌کند و پرتگاه رودخانه پدید می‌آید. در انحنای داخلی، جریان آرام است و با رسوبِ موادّ جابه‌جاشده، دامنه‌ای با شیب آرام ایجاد می‌شود. با پیشروی رودپیچ در جهت انحنای خارجی خود، رودخانه رفته‌رفته‌ مسیر خود را در امتداد دشت سیلابی[۲] عوض می‌کند. حلقه‌های موجود در مسیر رودخانه ممکن است آن چنان رشد کنند که از مسیر اصلی آن خارج شوند و دریاچه‌های طوقه‌ای[۳] به‌وجود آورند. رودپیچ‌ها در بخش‌هایی با شیب ملایم فراوانند. تخلیۀ آن‌ها نسبتاً دایم، اما متعادل‌ است و مواد جابه‌جاشده در این بخش‌ها ریزدانه‌اند. اصطلاح مآندر (رودپیچ) برگرفته از نام رودخانۀ مِندِرِس[۴] در ترکیه است.

 


  1. bank
  2. river plain
  3. oxbow lakes
  4. Menderes