لاپلاس، پیر سیمون (۱۷۴۹ـ۱۸۲۷)
لاپْلاس، پیِر سیمون (۱۷۴۹ـ۱۸۲۷)(Laplace, Pierre Simon)
پیر سیمون لاپلاس Pierre Laplace Simon | |
---|---|
زادروز |
نورماندی ۱۷۴۹م |
درگذشت | ۱۸۲۷م |
ملیت | فرانسوی |
شغل و تخصص اصلی | اخترشناس و ریاضی دان |
شغل و تخصص های دیگر | دولتمرد |
لقب | مارکی |
آثار | رساله مکانیک سماوی(۱۷۹۹ـ۱۸۲۵) |
گروه مقاله | اخترشناسی، ریاضیات |
اخترشناس و ریاضیدان فرانسوی. در ۱۷۹۶ نظریۀ منشأگرفتن منظومۀ خورشیدی[۱] از ابری گازی (← سحابی،_فرضیه) را مطرح ساخت. حرکت ماه و سیارهها را بررسی کرد و کتاب ۵جلدی رسالۀ مکانیک سماوی[۲] (۱۷۹۹ـ۱۸۲۵) را منتشر کرد. بسط نظریۀ احتمالات[۳]ازجمله دستاوردهای او در ریاضی است. رسالۀ مکانیک سماوی دربرگیرندۀ قانون جاذبۀ عمومی[۴]، کاربرد قانون گرانش در زمین، است و پدیدههایی مثل جزرومد مربوط به کِشندها، و حرکت تقدیمی اعتدالین[۵] در آن توضیح داده شدهاند. در ۱۸۱۷ به مقام مارکی رسید. در نورماندی[۶] زاده شد و در کان[۷] درس خواند. در ۱۷۶۷ استاد ریاضی مدرسۀ نظامی پاریس[۸] شد. در ۱۷۹۹، پیش از انتصاب به مقام سناتوری از سوی ناپلئون، مدت کوتاهی به وزارت کشور برگزیده شد. از ۱۸۱۴ به بعد، از پادشاهی بوربون[۹]ها حمایت میکرد و در ۱۸۲۶، از امضای اعلامیۀ آکادمی فرانسه[۱۰] برای دفاع از آزادی مطبوعات خودداری کرد. از ۱۷۸۴ تا ۱۷۸۶، در رسالۀ مکانیک سماوی به توضیح تغییرات مدارهای مشتری[۱۱] و زحل[۱۲] پرداخت. در «نظریۀ جاذبۀ گویوارها و شکل سیارات[۱۳]» (۱۷۸۵)، تابع پتانسیل[۱۴] و ضرایب لاپلاس[۱۵] را معرفی کرد که هر دوی آنها برای تجزیه و تحلیل کاربردی مسائل فیزیک سودمندند.
- ↑ Solar System
- ↑ Traité de mechanique céleste
- ↑ probability theory
- ↑ universal attraction
- ↑ Precession of the equinoxes
- ↑ Normandy
- ↑ Caen
- ↑ Paris Ecole Militaire
- ↑ Bourbon
- ↑ French Academy
- ↑ Jupiter
- ↑ Saturn
- ↑ Théorie des attractions des sphéroïdes et de lafigure des planètes
- ↑ potential function
- ↑ laplace coefficients